Frequentie

VEENENDAAL Onlangs zocht ik een platenspeler. Iemand had anoniem vijf singletjes op mijn bureau gelegd, met opnamen van decemberconcerten van ons schoolkoor uit de jaren zeventig. Bleken ze toch bij natuurkunde een exemplaar te hebben om ‘centrifugaalproeven’ te doen. Uiteindelijk zelfs met het oog op het beweeggedrag van aerosolen. Laten we het daar voorlopig maar niet meer over hebben.

Thuis hadden wij, voor mij sinds mensenheugenis, een gepolitoerd meubel met een halfronde klep, waarachter de platenspeler zat, daaronder de radio en daaronder een kastje voor de singles en langspeelplaten en nog iets daartussen. Het apparaat was van het merk Braun en er zat zo’n geheimzinnig lampje op dat langzaam begon te gloeien tijdens het opwarmen van de transistors voor de radio. 

SCHRIK Ik herinner me nog de schrik, toen ik mijzelf als zestienjarige had opgelegd de Goelag Archipel van Solzjenitsyn te lezen en ik ontdekte dat het politoeren van meubels een van de taken was van de langgestraften in Siberië. En mijn schrik werd nog groter toen ik doorkreeg dat de daarvoor gebruikte schellak gemaakt was van de vrouwelijke schildluis. Ik kreeg opeens een hekel aan dat apparaat. Zeker toen ik erachter kwam dat Braun de oorlog doorkwam door het maken van militaire zend- en ontvangstapparatuur. Tot de fabriek in 1944 plat werd gebombardeerd.

Terug naar thuis. De platenverzameling was niet veel soeps. Een single met ‘The whistler and his dog’ op kant A en op B ‘The cuckoo waltz’. Een plaat van Mahalia Jackson. Van het Urker Mannenkoor met Teun Schenk als solist (die wij perfect konden imiteren) en langspeelplaten van ‘Gemeentezang uit de gereformeerde Petrakerk te Urk’. Ik vond deze terug op internet, opgenomen in 1966, nu geplaatst in de categorie ‘Non-music’. En er moeten orgelconcerten van Feike Asma bij gezeten hebben.

POPMUZIEK Toen mijn broers later hun eigen muziekinstallatie op hun kamer hadden, kwam de muziek van Pink Floyd en Ekseption illegaal ons huis binnen. Die laatste band bestond het notabene om klassieke werken op een moderne manier uit te voeren. Schandelijk!

Verder ben ik opgegroeid zonder popmuziek in huis. En ik merk het effect nog. Met mijn Engels is weinig mis, maar teksten van liedjes pik ik niet op. Gelukkig ben ik erachter dat dit in veel gevallen maar goed is ook. 

Ik haalde wel vaak langspeelplaten bij de bibliotheek en kon uren luisteren naar ‘De nieuwe wereld van Dvorak’ met de koptelefoon op mijn hoofd, of naar Franse romantische orgelmuziek op volle sterkte.

Uit een onlangs afgenomen audiogram bleek dat mijn gehoor het prima doet, behalve in een bepaald segment met hogere frequenties. Volgens de dokter kwam dat vast door het onbeschermd werken met een slijptol. Maar ik ben er niet zeker van of de oorzaak niet vroeger in de tijd ligt. Blijkt het toch net de frequentie van de stem van mijn lief te zijn.

Het is maar wat je ‘oppikt’.

door Willem de Vos, rector CLV