Veense burgemeesters door de eeuwen heen (21)

VEENENDAAL Nadat drs. P.J.M. Rombouts zo’n 15 maanden als waarnemend burgemeester van Veenendaal heeft gefungeerd, krijgen we op 15 september 2004 in de persoon van de 56-jarige Mr. Ties Elzenga weer een burgemeester. Elzenga is reeds 25 jaar burgemeester en was bij de start van zijn burgemeesterscarrière één van de jongste burgemeesters van Nederland.

door Aart Aalbers

Ties Elzenga is op 3 november 1947 geboren in Kampen. Zijn vader werkte er bij de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders. Ties besluit na het gymnasium in Kampen doorlopen te hebben aan de Vrije Universiteit in Amsterdam Nederlands recht te gaan studeren. In Amsterdam komt hij in contact met Els Duijnstee die daar in het ziekenhuis op de afdeling hartpatiënten werkt. Het tweetal krijgt verkering. De Gereformeerde Ties trouwt oecumenisch in de militaire kapel in Den Haag met de Katholieke Els. Beiden blijven hun kerk trouw, maar gaan wel beurtelings bij elkaar naar de kerk. Politiek behoorde Elzenga bij de ARP dat in oktober 1980 opgaat in het CDA. 

BURGEMEESTER IN FRIESLAND

Tussen 1972 en 1974 is Ties werkzaam bij de Koninklijke Luchtmacht. Hierna werkt Elzenga, die als hobby zeilen heeft, vier jaar op het ministerie van Binnenlandse Zaken. Hij komt hier in aanraking met veel Friese gemeentes en het burgemeestersambt gaat trekken. De inmiddels 31-jarige Elzenga solliciteert in 1979 met succes naar de vacature van burgemeester van het Friese Hemelumer Oldeferd. Hij wordt op de dag van zijn installatie aan de gemeentegrens opgewacht door een welkomstcomité. De familie Elzenga verschijnt echter niet op de afgesproken tijd. Elzenga beschikt nog niet over een navigatiesysteem en neemt de verkeerde afslag waardoor hij bij het gemeentehuis van Koudum uitkomt. Snel wordt hij, samen met zijn zwangere vrouw en zoontje, door een gemeenteambtenaar naar de gemeentegrens geloodst. Vanaf 1982 is Elzenga ook waarnemend burgemeester van het naburige Hindelopen. In 1984 komt, door de Friese herindeling, aan beide burgemeesterschappen een einde en wordt Elzenga burgemeester van Bolsward om in 1993 naar de gemeente Naaldwijk in Zuid-Holland te vertrekken. Naaldwijk wordt per 1 januari 2004 opgeheven waardoor Elzenga ook van deze gemeente de laatste burgemeester is geweest.

VEENENDAAL KROON OP CARRIÈRE

Elzenga solliciteert naar de burgemeesters vacature in Veenendaal. Unaniem wordt hij, onder andere door zijn bestuurlijke ervaring, door de gemeenteraad uit 23 kandidaten gekozen. Elzenga was er blij mee: ‘Dit is de kroon op mijn carrière!’ Het echtpaar Elzenga gaat in Veenendaal in de woning aan de Kerkewijk 208 wonen. 

Elzenga krijgt in Veenendaal niet alleen te maken met bezoekjes aan jubilerende echtparen en het stimuleren van Food Valley. Helaas doen ook veel minder leuke zaken zich voor. In maart 2010 vinden er in Veenendaal op één nacht maar liefst drie ernstige straatroven plaats. De landelijke pers valt over Elzenga heen omdat hij waarschuwt om de fietstunneltjes te mijden. Elzenga bedoelde echter om niet alleen over straat te gaan. Onder leiding van Elzenga worden drastische maatregelen genomen en is de fietsroute vanuit het Centrum naar Zuid  enige tijd het best beveiligde stukje Nederland.  

MET RODE DAS NAAR GVVV

Ook een burgemeester maakt weleens een foutje bij zijn kledingkeuze. Op een koude dag gaat hij naar een voetbalwedstrijd van GVVV. Zonder na te denken doet hij zijn rode das om zijn hals. Dit voorval, dat hij met een ‘rooie’ das om op bezoek gaat bij de ‘blauwe’, wordt zelfs bij zijn afscheid weer opgedist.

Ook Elzenga krijgt door de gestage groei van Veenendaal te maken met ruimtegebrek op het gemeentehuis. In maart 2011 komt de nieuwbouw gereed. Ter gelegenheid van Koninginnedag mag Elzenga op 30 april 2012 de gehele Koninklijke familie, onder aanvoering van Koningin Beatrix, ontvangen in Veenendaal. 

Ook zit Elzenga op voordracht van de gemeente Veenendaal van 2004 tot 2016 (3 zittingstermijnen) in de Raad van Commissarissen bij Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal-Oost.  

LANGSTZITTENDE BURGEMEESTER

Elzenga, die ondertussen de langstzittende burgemeester van Nederland is, kondigt in februari 2012 zijn vertrek aan. Een immens grote foto siert tijdens zijn afscheid het gemeentehuis. Commissaris van de Koningin Roel Robbertsen overhandigt Elzenga tijdens een bijzondere raadsvergadering de erepenning van de provincie Utrecht. Wethouder Henk van Soest overhandigt hem de erepenning van Veenendaal. Deze penning wordt uitgereikt aan personen of instanties die zich op een bijzondere manier hebben verdienstelijk gemaakt voor Veenendaal. Wim van Heteren die hem als nestor van de gemeenteraad toespreekt typeert Elzenga als: ‘Elzenga is als een eend die bij verstoring de sloot overzwemt, zicht uitschudt en overgaat tot de orde van de dag’. Elzenga gaf de raadsleden tijdens zijn afscheid mee om meer de straat op te gaan ‘Praat met mensen’.

Bij zijn afscheid stond in het afscheidslied van het Projectteam Koninginnedag onder andere: Zoveel dingen / Daar kunnen wij niet over zingen / Een sexclub hier, een tunnel daar / de krant stond vol, ja dat is waar. 

De bijna 65-jarige Elzenga is bij zijn vertrek op 1 november 2012 ruim acht jaar burgemeester van het inmiddels 63.000 inwoners tellende Veenendaal geweest. Hij heeft tijdens zijn 33 jaar durende burgemeesterscarrière het ambt van burgemeester zien veranderen. Had hij in zijn eerste jaren nog politiek gevoelige portefeuilles, dat is bij zijn afscheid in Veenendaal niet meer. Elzenga heeft daar vrede mee: ‘Ik heb tenslotte geen achterban.’ Het echtpaar Elzenga gaat na hun afscheid wonen in de gemeente waar hij jarenlang heeft gewerkt en zijn vrouw oorspronkelijk vandaan komt, in Den Haag.