Veenendaal komt geld tekort: raad geïnformeerd over financieel dilemma

VEENENDAAL De gemeente Veenendaal moet dit jaar op zoek naar geld om een tekort van twee miljoen euro volgend jaar op te lossen. Daar komen de investeringen die Veenendaal de komende jaren wil doen nog bij. Maar het is nog steeds onduidelijk welke bijdrage de gemeente krijgt van het rijk. Hiermee kunnen de tekorten vanaf 2027 in het slechtste scenario oplopen naar twintig miljoen.

De raadsleden kregen van het college een inzicht in het financiële dilemma waar Veenendaal voor staat. De gemeente had vorig jaar tevens naar haar huishoudboekje voor de komende jaren gekeken. Deze toonde voldoende geld voor 2024, een overschot van ongeveer 1,45 miljoen euro en bijna drie miljoen voor 2025. Echter zijn na de verkiezingen ook enkele ambities met grote uitgaven in het Raadsakkoord opgenomen. Zo zijn er de nieuwe schoolgebouwen die er moeten komen, een ander theater en een Stadspark dat zij wil herinrichten. Grote bedragen die de gemeente kan uitspreiden over de komende jaren, maar zeker in de miljoenen lopen.

TEKORT

Daar komen nog de gemeentelijke bijdragen bij in co-financieringen. Het rijk wil flink investeren in onder andere woningbouw, maar vraagt dan ook dat Veenendaal een deel van de kosten op zich neemt. Het college rekent vanaf volgend jaar verder op 3,5 miljoen euro die Veenendaal extra kwijt zal zijn aan Jeugd, die nog niet in de begroting is opgenomen. Dit geeft al een tekort op het huishoudboekje voor volgend jaar en de raad zal daarin dit jaar keuzes moeten maken. Deze zijn niet makkelijk, omdat de gemeente normaal een bijdrage krijgt van het rijk uit het Gemeentefonds. Van de totale inkomsten van 231 miljoen dit jaar is dat 135 miljoen euro. De uitkeringen voor de komende jaren zijn echter nog steeds niet doorgegeven.

PROBLEMEN

Dit maakt dat de gemeenteraad nu met veel onzekerheid over de inkomsten beslissingen moet maken over haar uitgaven die doorlopen tot de komende veertig tot vijftig jaar. Veenendaal krijgt meer geld, wanneer het rijk ook zelf meer uitgeeft. Onder andere de stikstofcrisis zorgt voor vertraging in bijvoorbeeld de aanleg van wegen. Dit kan betekenen dat Den Haag dit jaar minder uitgeeft. Dan krijgt Veenendaal een lagere bijdrage uit het Gemeentefonds. En dit systeem wil het rijk ook nog eens aanpassen, waardoor de financiën vanaf 2026 giswerk lijken. Kees Lochtenberg van Lokaal Veenendaal denkt dat het mee zal vallen, anders hebben alle gemeenten in Nederland grote financiële problemen.

INVESTERINGEN

Dick Both (SGP) waarschuwt juist en wil rekenen met het slechtste scenario. Wanneer deze toch uitkomt, hoeft Veenendaal achteraf geen grote herstelmaatregelen te nemen om haar huishoudboekje weer op orde te krijgen. Wethouder Marco Verloop kon bij de presentatie van dit financiële dilemma nog weinig toezeggen. Veenendaal hoopt in de rapportage van het rijk in mei dat er in ieder geval voor komend jaar meer duidelijk is over de bijdrage die de gemeente zal ontvangen. De gemeenteraad is nu geïnformeerd over de huidige situatie en kan dit meenemen in de besluiten die zij nog moet nemen. Ook bij de grote investeringen die nog komen. Voor de zomer zal de politiek daar haar eerste beraad over hebben bij de behandeling van de Kadernota.