Veenendaler Sjoerd J. de Boer ontrafelde de jeugd van Adolf Hitler. Hier leunt hij op één van de huisrestanten van het dorp dat herinnert aan de latere dictator.
Veenendaler Sjoerd J. de Boer ontrafelde de jeugd van Adolf Hitler. Hier leunt hij op één van de huisrestanten van het dorp dat herinnert aan de latere dictator. PR

Veenendaler beschrijft toen en nu-leven van de jonge Hitler

28 mei 2023 om 07:30 Historie

VEENENDAAL Voor zijn nieuwe boek ‘De Jonge Hitler’ reisde Veenendaler Sjoerd J. de Boer, schrijver en maker van de podcast ‘Wegens Hitler’, af naar Oostenrijk en Duitsland. Daar bezocht en fotografeerde hij plekken waar Hitler tijdens zijn jeugd leefde. In zijn boek vertelt hij, in woord en beeld, het verhaal van de jonge Adolf Hitler. Hoewel er honderden publicaties over Hitler bestaan, was dat nog niet eerder gebeurd.

De Boer - leraar Nederlands op het CLV in Veenendaal - heeft al jaren een fascinatie voor de dictator en maakte al eerder boeken over hem en de nadagen van het Derde Rijk. Hij heeft er succes mee want ze zijn inmiddels naar het Engels, Pool en Tsjechisch vertaald en uitgegeven in het buitenland.

JEUGDBIOGRAFIE

Een boek over de jeugd van Hitler zou er toch allang moeten zijn? De Boer: ,,Er is wel het een en ander verschenen in het Nederlands, maar een jeugdbiografie nog niet echt. Zo is er een boek over zijn familie, een over zijn vader en een boek dat vooral gaat over een deel van zijn jeugd. Maar ik vertel nu het hele verhaal over de jonge Adolf, tot aan de Eerste Wereldoorlog.”

Voor zijn vorige boek, ‘De vlucht uit Hitlers Bunker’, ging hij veel op reis. Ook voor dit boek ging hij op ontdekkingstocht. De Boer: ,,Dat is het leukste deel van de voorbereiding van een boek. De meeste plekken van Hitlers jeugd liggen in Oostenrijk en het is natuurlijk niet vervelend daar rond te zwerven. Ik had al het een en ander bezocht, maar ik ben nu ook naar nieuwe plekken geweest. Bijvoorbeeld naar Hitlers middelbare school in het kleine plaatsje Steyr.

En naar de heuvels rondom Linz die hij met een vriend beklom om van het uitzicht te genieten. Toen ik daar was, heb ik dat natuurlijk ook gedaan. En de lezer kan in het boek meekijken.”

INTERESSANTE PLEK

Hij beschrijft de meest interessante plek: ,,In Linz en Wenen is heel veel te zien, maar in het kleine plaatsje Leonding lagen Hitlers ouders begraven.

Dat is dus ook een interessante plek. De regio van Döllersheim, waar Hitlers voorouders vandaan komen, is weer heel mysterieus. Hitlers opa en oma kwamen daar vandaan. Het is een omgeving met kleine dorpjes in het glooiende noorden van het Oostenrijk. De dorpen daar zijn grotendeels verwoest om plaats te maken voor een militair oefenterrein. Maar tussen de struiken, aan de rand van het terrein, vind je nog wel de ruïnes van het dorpje Strones: losse stenen, een muur met de vorm van een raam of bijvoorbeeld een kelderachtige ruimte.

Want in Strones ligt de basis van de roddel dat Adolf Hitler een Joodse opa had. Dat was niet zo, maar dat verhaal heeft wel veel discussie opgeleverd.”

DROOM

Hitlers vader was een douanier die in Braunau am Inn woonde. Daar werd Adolf Hitler geboren. Over die plaats is alles wel bekend. ,,Juist van deze overbekende plek weten veel mensen niet dat Adolf Hitler op meerdere locaties heeft gewoond. Zijn geboortehuis is bekend, maar twee andere huizen tot voor kort niet. Die huizen zoek ik dan natuurlijk op. Vader Alois was douanier en werd een paar keer overgeplaatst waardoor het gezin, naast de twee keer in Braunau, veel vaker moest verhuizen. Ook na zijn pensioen ging dat door. Hij had een droom ooit een boerderij te bezitten en die kocht hij direct nadat hij was gestopt met werken. Maar het lukte hem niet de boerderij rendabel te maken. Zo ja, dan was zoon Adolf misschien wel boer geworden en was ons een hoop ellende bespaard gebleven...”

(de tekst gaat onder de foto verder)


De cover van het nieuwe boek van Sjoerd J. de Boer: ‘De jonge Hitler’. - Just Publishers

Toen Adolf in Linz woonde, was hij een puber. Er is uit die tijd veel meer over hem bekend. Hoe ziet zijn leven er dan uit? ,,Wat opvalt is dat hij een beetje een uitvreter is. Hij deed zijn best niet op school, zwierf maar wat rond en had geen enkele interesse in een normaal beroep.

Zijn middelbare school maakte hij niet af. Daar had hij wel een excuus voor, maar in werkelijkheid had hij vooral geen zin meer in school. Dat is toch opvallend voor iemand die later kanselier wordt. In Linz beleefde hij wel mooie tijden met zijn kameraad August. Ze leerden samen de muziek van Wagner kennen, maakten lange wandelingen en genoten van kerken en oude gebouwen in de omgeving. Met Wagner, wandelen en architectuur bleef hij zich zijn hele leven bezighouden.”

STAATSLOT

Een anekdote waaruit zijn waanideeën blijken, stamt ook uit Linz. Hij kocht er samen met August, na een nauwkeurige selectie, een staatslot en was er absoluut van overtuigd dat hij daarmee veel geld zou winnen. Hij fantaseerde al over het appartement dat hij samen met August van het geld zou gaan betrekken. Maar ze wonnen niets. De Boer: ,,En daarover werd Adolf onredelijk kwaad. Hij foeterde op de staat en op iedereen die verder meewerkte aan ‘dergelijke zwendel’.”

Naar eigen zeggen had Hitler in Wenen een moeilijke tijd. Sjoerd de Boer: ,,Hij overdreef, maar voor een korte periode klopt dat wel. Ook in Wenen trok hij wat door de stad en las verder vooral veel. Uiteindelijk was zijn geld op en kwam hij terecht in armenhuizen.

Daar begon hij schilderijtjes en postkaarten te maken, die iemand anders voor hem verkocht. Dat leverde iets op, maar niet genoeg om er een normale kamer van te huren. Pas toen hij in april 1913 de leeftijd bereikte waarop het laatste deel van de erfenis van zijn vader vrijkwam, vertrok hij naar München. Toen hij daar woonde, brak de Eerste Wereldoorlog uit. En dat betekende het einde van zijn jeugd en van mijn boek.”

‘De Jonge Hitler’ (Just Publishers) is verkrijgbaar in de boekwinkel voor 24,99 euro.

Martin Brink
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie