Afbeelding
Martin Brink

Voor eind van het jaar wordt lot kerk duidelijk

12 augustus 2022 om 07:30 Religie

RHENEN Wat is de laatste stand van zaken rond de verkoop van de Rhenense Gedachteniskerk? Om kort te gaan: er is nog weinig nieuws onder de zon. Er zijn onderhandelingen. ,,Voor het eind van het jaar verwachten we er uit te zijn”, zegt Dorus Helsen die de gesprekken voert.

door Martin Brink

Bestuurder Helsen uit Veenendaal meldt dat in het onlangs verschenen parochieblad TitusBreed. Hij krijgt veel vragen over hoe het nu gaat geeft en in het jongste nummer van het blad van de parochie Zalige Titus Brandsma, waartoe de kerk in Rhenen behoort, tekst en uitleg over de al heel lang lopende kwestie om de wederopbouwkerk aan de eredienst te onttrekken en te verkopen. 

(de tekst gaat onder de foto verder)


Eind juli was de groep Leading Voices uit Estland te gast in de Gedachteniskerk en zorgden voor een mooie uitvoering. - Jan van den Brink

In het voorjaar van 2021 werd dat voornemen bekend gemaakt, na jaren van intensief overleg tussen locatieraad/pastoraatsgroep en parochiebestuur over de toekomst van de Rhenense kerk die in 1959 door kardinaal Alfrink werd geconsacreerd. Het gebouw heeft als doel de slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog te herdenken, met name zij die zijn gevallen in de Grebbelinie. Dit gebeurde op initiatief van pastoor Verhoeven. Hij was als aalmoezenier betrokken bij de strijd in de meidagen. Voor de komst van een kerkgebouw in Rhenen, de katholieken maakten sinds 1943 gebruik van een noodgebouw, zette hij in 1954 een landelijke steentjesactie op. De kleine steentjes (ter grootte van een dominosteen ongeveer) met aan de voorzijde de beeltenis van een kerkgebouw, zwierven uit over heel Nederland.

Het bleek een groot succes want al met de opbrengst van één dag, 465.000 gulden, kon de bouw gedekt worden. Zo kort na de oorlog was iedereen in ons land ‘gevoelig’ voor het Grebbebergverhaal dat hieraan gelieerd was. De architect werd gevonden in Jules Kirchner uit Leiden. Hij beschreef een filosofie over het ontwerp (’Vallen, opstaan, dood en verrijzenis’), feit is dat het dak onbedoeld als op een neergekomen parachute lijkt. Een geallieerde para die neerkomt om ons land te bevrijden. Voor wie het er in wil zien. Kirchner is een architect uit de zogenaamde Bossche School. Hij verwerkte elementen verwerkt die verwijzen naar de Tweede Wereldoorlog. Zo is de koepel van het gebouw een achthoek, die staat voor verbinding. Ook in het interieur zijn elementen verwerkt. De banken bijvoorbeeld hebben een vlammend effect en staan voor het vuur dat onder andere Rhenen verwoest heeft na de bombardementen.

(de tekst gaat onder de foto verder)


De zijkant van de kerk met galerij. - Martin Brink

Sinds bekend werd dat het pand met name vanwege het teruglopend aantal bezoekers, te duur is geworden voor de parochie en daarom moet worden afgestoten, zijn er groepen bezig om het te kunnen aankopen en er een passende herbestemming aan te geven. Maar dat gaat niet zomaar, zo wordt duidelijk in de tekst en uitleg De parochie - met geloofsgemeenschappen tussen Oosterbeek en Veenendaal - moet door bezuinigingen inkrimpen en daarom zijn al eerder kerken gesloten en een nieuwe bestemming voor gevonden. In Doorwerth bijvoorbeeld is het voormalige bedehuis nu een bijzondere bed and breakfast onder de toepasselijke naam De Kerk geworden. Iets dergelijks zal in Rhenen niet gebeuren maar voor het bijzondere pand wordt wel een passende functie gezocht. Na het bekend worden van de sluiting kwam de Stichting Vrienden van de Gedachteniskerk in beeld die het gebouw wil behouden als gedachtenisplaats en (geloofs-)gemeenschapsruimte. Het parochiebestuur heeft met de Stichting de mogelijkheden besproken.

,,Dat kan alleen als het complex een maatschappelijke en commerciële gebruiksvorm krijgt waaruit het voortgezette gebruik voor gedenken en gemeenschapsactiviteiten kan worden bekostigd”, meldt Helsen. Sinds het bekend worden dat de kerk verkocht wordt, staan belangstellenden in de rij. Zeker tien hebben zich al gemeld om er een hotel, woningen of praktijkruimten van te maken. Helsen: ,,Dat komt door de bijzondere ligging en omvang. Het is een kerkgebouw met hal en parkeerterrein en er ligt een grote weide naast de kerk waar vroeger processies werden gehouden.”

(de tekst gaat onder de foto verder)


Hoelang deze letters er op zullen staan, is de grote vraag. Het parochiebestuur verwacht eind dit jaar duidelijkheid te krijgen. - Martin Brink

NIET DE HOOGSTE PRIJS Het parochiebestuur gaat niet voor de hoogste prijs. ,,Maar om een optimaal maatschappelijk gebruik van de kerk met een reële opbrengst voor de parochie. Het helpen verwezenlijken van het ideële doel van de stichting komt voor ons als eerste én het bereikbaar houden van de RK-basisschool mét de parkeermogelijkheid om kinderen veilig te brengen en te halen. Daarbij de deelname van een andere partij met financiële draagkracht onontbeerlijk. De stichting alléén lukt het niet om eigenaar en exploitant te worden. Daar is er een derde partij bij gezocht, die gespecialiseerd is in het beheer van erfgoed. Samen kunnen we de aankoop en nieuwe bestemming tot stand brengen. Een multifunctioneel activiteitencentrum is dan wél levensvatbaar.” Die derde partij wordt niet met name genoemd. Het voornemen blijft om de kerk met bijbehorende grond te verkopen. Helsen: ,,We beseffen dat de stichting onafhankelijk van de kerk staat en een maatschappelijk verband vormt van onder andere betrokken gelovigen, Oud Rhenen en de stichting Slag om de Grebbeberg. We willen de Vrienden van de Gedachteniskerk in haar ideële belang tegemoet komen. Een maatschappelijke functie moet zijn verzekerd. Daarbij moeten we rekening houden met wat als verkoopprijs haalbaar is voor een economisch rendabel gebruik van de Gedachteniskerk-nieuwe-stijl. Daartoe is er ook een makelaar ingeschakeld.”

Achterzijde van het steentje uit de Steentjesactie van de nog te bouwen kerk in Rhenen. Daarop staat de naam van de fabriek die ze maakte: Mosa in Maastricht.
De voorzijde van een steentje uit de zogenaamde Steentjesactie uit 1954.
Het publiek luistert naar de Leading Voices uit Estland die eind juli te gast was in de kerk.
De Steentjesactie voor de bouw vn de kerk startte in april 1954.
Afbeelding
Afbeelding
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie