Raad in debat over mogelijke opheffing geheimhouding NTA-rapport moskeeën

VEENENDAAL De gemeenteraad had in het spoeddebat over het NTA-onderzoek naar – ook Veenendaalse – moskeeën besloten om het rapport achter virtueel slot en grendel te laten verdwijnen. Na een onder meer door moskee Nasser ingediend verzoek om het onderzoek en alle correspondentie eromheen openbaar te maken, staat de raad nu voor de beslissing om de geheimhouding al dan niet ongedaan te maken. Het college wil wel de offerte met de opdracht vrijgeven, maar raadt het af om hetzelfde met het rapport te doen.

Waar na het spoeddebat alle raadsleden het eens waren over de geheimhouding, is dezelfde raad na een nieuw debat in de commissievergadering van donderdag verdeeld. Inspreker van de avond was een vertegenwoordiger van de islamitische stichting Taubah. Volgens hem bestond het onderzoek uit veel feitelijke onjuistheden en wilden de mensen die in het onderzoek waren genoemd en die hij had gesproken ook dat het rapport openbaar zou worden gemaakt. Hij noemde het onderzoek lachwekkend. ,,Wat is belangrijker: een stukje papier of het feit dat een deel van de burgers het vertrouwen kwijt is?” 

OPENBAARHEID Volgens hem zou openbaarheid van het rapport daarvoor een stap zijn in de goede richting. Volgens burgemeester Gert-Jan Kats zou dat juist een grote deceptie worden, aangezien grote delen zijn zwartgelakt wegens de privacy. Ook is er bij de opdracht aan NTA een contract getekend voor geheimhouding en vertrouwelijkheid. Het rapport is intellectueel eigendom van de NTA. Als de raad al zou besluiten om de geheimhouding op te heffen, betekent dat niet automatisch dat dat ook – meteen - gebeurt. 

REFLECTIE Reflecterend op het spoeddebat deed burgemeester Kats nogmaals zijn excuses voor de ontstane onrust in de moslimgemeenschap, zei het ook spijtig te vinden hoe het onderzoek werd ‘geframed’. Van spionage en infiltratie was geen bewijs. De grote vraag die de raad hem toespeelde was wat hij zoal had gedaan om het vertrouwen te herstellen. ,,Het liefst zou ik in oktober vorig jaar meteen al in gesprek zijn geweest, maar ik kwam veel emotie tegen en de moskeeën wilden eerst openbaarheid. Ik zou graag aan de toekomst werken en het verleden achter ons willen laten.” Ook deed hij een oproep aan de raadsleden met contacten in de moslimwereld om in gesprek te gaan.

De ChristenUnie schetste bij monde van Tineke Bette het tijdsbeeld waarin het onderzoek werd gedaan. Waar nu de vrees voor de pandemie een hot topic is, was het in het vorige decennium vooral de angst voor terreur. De vraag was niet of, maar wanneer en waar de volgende aanslag zou zijn. Uitvarende jihadisten en radicalisering in eigen land, met als aanleiding ook een mogelijk dreigende aanslag in Ede. Er was een behoefte om de veiligheid te onderzoeken en mogelijk gevaar in kaart te brengen. 

STAATSVEILIGHEID Voor de ChristenUnie en de SGP is het feit dat de veiligheidsraad openbaarmaking niet raadzaam acht voldoende. ,,Wie zijn wij om daar anders over te denken, we kennen niet alle feiten en moeten deze zaak aan de burgemeester en de aanvragers overlaten.” 

,,Wij zijn de volksvertegenwoordigers en ik mag hopen dat de raad niet een stempelmachine van de raad is”, diende Breur haar van repliek en D66’er Youssef Boutachekourt herinnerde haar eraan dat de raad juist een controlerende functie heeft en niet het college hoeft te volgen. Bette benadrukte dat de coalitiefracties los van elkaar hun standpunt hadden bepaald.

Ik zie nergens passages dat Veenendaal waarschijnlijk gered is van een ramp

Boutachekourt had het rapport goed gelezen met het oog op de staatsveiligheid, maar kon nergens passages vinden die erop wezen dat die in het geding zou kunnen komen bij openbaarmaking. Bovendien kon de gemeente na toestemming alsnog meer delen zwartmaken die niet openbaar zouden moeten worden. Jaap Pottjewijd van Lokaal Veenendaal formuleerde het scherp: ,,Ik zie nergens passages dat Veenendaal waarschijnlijk gered is van een ramp. Ik zie geen enkele passage zwartgelakt met de kanttekening ‘staatsgeheim’.” 

PETITIE Yasin Makineli van de gelijknamige fractie vond het jammer dat de NTA niet op zijn uitnodiging was ingegaan om ook bij het debat te zijn en dacht na over een motie om te vragen het onderzoeksbureau alsnog naar Veenendaal te laten komen. Het CDA twijfelde heel erg en maakte al snel duidelijk nog geen definitief standpunt in te zullen nemen. Volgende week zal de raad stemmen. Of het dossier daarna af kan worden gesloten, is nog maar de vraag. DENK is een petitie gestart onder burgers voor de openbaarmaking van het rapport en een gang naar de rechter is na het besluit van de raad ook nog een optie. Maar of het herstellen van vertrouwen daar nu zo bij gebaat is, vroeg Jan Breur van de SP zich wel hardop af.

door Arjan van den Berg