Commissie bespreekt Integraal Veiligheidsplan

VEENENDAAL Veiligheid blijft een veelbesproken onderwerp, zo ook in de behandeling van het Integraal Veiligheidsplan Heuvelrug 2023-2026 en het daarbij behorende Uitvoeringsprogramma in de commissie. Daarin staan gezamenlijke prioriteiten, zoals ondermijning, digitale veiligheid en maatschappelijke onrust. Voor Veenendaal staan er lokale prioriteiten in als het vragen van aandacht voor preventie. 

De SGP zag dat het plan volstond met mooie ambities, maar miste concrete doelstellingen die geëvalueerd konden worden. Wanneer was de aanpak succesvol? Wat werd er gedaan aan de toenemende jeugdproblematiek? In het plan werd een focus genoemd op wat ondernemers en burgers zelf bij konden dragen, maar hoe konden die dan aanhaken? Hoe pak je maatschappelijke onrust aan met beperkte budgetten en mankracht? Mensen maken steeds minder een melding omdat het toch niet zou helpen of uit angst voor wraak, dus hoe kon je hen bewegen om het toch te doen?

Weerbaarheid

De SP vond het belangrijk dat het recht om te demonstreren gewaarborgd werd en vroeg of de burgemeester bereid was om het Manifest van Amnesty International daarover te ondertekenen. De partij vond ook dat wat de burger zelf kon doen beperkt was en het aan de andere kant niet goed was als burgers zelf voor agent gingen spelen.

De ChristenUnie waardeerde het dat weerbaarheid als thema terugkwam. De aanpak van digitale veiligheid door informatie daarover op de gemeentewebsite te zetten, vond de partij niet effectief, het inschakelen van maatschappelijke instanties en een wijkgerichte aanpak wel. Daarnaast zou de focus veel op repressie liggen. En wanneer stond de aanpak van mensenhandel en arbeidsuitbuiting op de agenda?

Volgens ProVeenendaal was veiligheid meer dan het bestrijden van criminaliteit. De partij wilde dat er meer werd ingegaan op de lokale leefbaarheid. In een enquête bij inwoners bleek dat er behoefte was aan een zichtbare wijkagent, zag dat graag terug, en vroeg zich af of de niet altijd vanzelfsprekende samenwerking tussen boa en politie ergens beschreven was. De aanpak van radicalisering en verkeersonveiligheid waren ook belangrijk.

Focus

Het CDA vroeg zich af of er volgens het college participatie mogelijk was geweest, zag ook veel focus op repressie bij de jeugd en zag graag meer aandacht voor positieve tijdsbesteding en het vermijden van negatieve prikkels die tot criminaliteit konden leiden. Praktische suggesties zoals workshops over digitale veiligheid die andere gemeentes wel hadden, werden gemist, net als de aanpak van lachgas. De partij vroeg speciaal aandacht voor dierenwelzijn.

Lokaal Veenendaal zag weinig politie op straat. Het zou onvoldoende zichtbaar zijn dat misdaad niet loont. De partij makte zich ook zorgen over het feit dat jeugd zo makkelijk aan drugs kon komen, maar wilde graag positief afsluiten met de opmerking dat de avond over polarisatie een goed initiatief was geweest en er vaker zoiets georganiseerd moest worden. Groen Links wilde graag weten hoe de horeca en het nachtleven veiliger gemaakt konden worden.

Preventie

In een marathonmonoloog zonder hoorbare adempauze gaf burgemeester Kats rustig en duidelijk antwoord op het spervuur van raadsvragen. Prioriteit is niet het terugdringen, maar het voorkomen van criminaliteit. De indruk dat de focus bij jeugdproblematiek alleen op repressie ligt, zou niet juist zijn. Bij de gemeentes is de aanpak vooral preventief, maar in Veenendaal is daarnaast ook een repressieve aanpak nodig, omdat er op zolderkamertjes ook hier jongeren zijn die skimmen en hacken. Het is zaak om jonge aanwas te voorkomen en met hen in gesprek te gaan in wijken, scholen en het uitgaansleven. In het kader van participatie is de gemeente de wijken ingegaan en is er bijvoorbeeld de veiligheidsmonitor van het inwonerspanel.

Ondernemers werden al betrokken. Sterker nog: veel initiatieven zijn mede door de gemeente geïnitieerd. Veenendaal is koploper, ook op het gebied van voorlichting en onderwijs. Kats erkende dat de meldingsbereidheid heel laag was, net als in heel Nederland, maar bij Meld Misdaad Anoniem namen de meldingen juist toe. Demonstraties werden in Veenendaal geen strobreed in de weggelegd en het ondertekenen van een manifest was dan ook niet nodig. De eigen inzet van de burger sloeg niet op repressie, maar op preventie zoals het op slot zetten van fietsen in de nietjes.

Meerwaarde

Als het ging om blauw op straat, vertelde hij dat agenten niet alleen op meldingen wachtten, maar ook actief met camera’s op de weg gaan staan en ’s avonds op bedrijventerreinen rondreden om te controleren op verdachte activiteiten. Dat een deel van de mankracht bij de politie naar het bewaken en beveiligen van personen is gegaan, helpt niet. De lijntjes tussen boa’s en de politie waren hier al kort, de plannen voor de aanpak van radicalisering en straatintimidatie stonden zeker nog op de planning. Het door CDA gemiste lachgas was inderdaad niet als zodanig terug te vinden, maar werd nu onder de drugs geschaard en zeker aangepakt. 

Kats zei samen met de horeca in goed overleg te kijken wat er gedaan kon worden aan het geweld. Hij zegde ook toe nog eens te kijken of het een meerwaarde heeft om de samenwerking van boa’s en politie te beschrijven en dierenwelzijn mee te nemen als focus bij het in de wijken gaan. Dat alles was genoeg voor Lokaal Veenendaal, de PvdA, GroenLinks en de VVD om het een hamerstuk te laten zijn. De andere partijen namen het nog even mee ter bespreking in de eigen fractie.