Uitvallers onderwijs op de rit gezet via Aan de Slag

VEENENDAAL Naomi uit Veenendaal was een bankzitter. Het leven lachte haar niet meer toe, ze wist niet goed wat ze er mee aan moest. School lukte niet meer en er was geen doel om naar uit te kijken. Zeventien jaar was ze en had niets anders te doen dan voor de tv te hangen. Het was een doelloze bezigheid, dat begreep ze ook wel. Maar wat te doen, wie wilde haar op weg helpen?

door Martin Brink

Dat werd Aan de Slag, een stichting die jongeren die even een duwtje in de rug nodig hebben op weg helpt. Zoals Naomi. Op de website van Aan de slag doet ze heel open haar verhaal. Hoe ze van die bank werd ‘getrokken’, werd begeleid naar werk wat ze wilde doen en uiteindelijk op de heftruck kwam. Want dat was wat ze wilde: de logistiek in met als uiteindelijk doel: een vrachtwagen besturen en internationaal rijden. Dat was het einde van de video-impressie op de site. In de update is die droom bijna werkelijkheid geworden. ,,Ze heeft haar rijbewijs gehaald en is nu in dienst van een transportbedrijf. Straks zien we haar wellicht nog terug in de serie Meiden die Rijden”, grapt Joop Rijkhoff haar succesverhaal. Eén van de vele overigens.

TEVREDEN Als praktijkbegeleider werkzaam binnen Aan de Slag, die onderwijsuitvallers weer op de goede rit zet, heeft hij er dagelijks mee te maken. Mensen begeleiden en contact onderhouden. Dat kan Joop ook goed. Hij is een mensen-mens, iemand van de praktijk. Aanpakken en de leerlingen in een bepaald stramien helpen. ,,Want dan is het eerste gewonnen”, weet hij uit ervaring.

(de tekst gaat onder de foto verder)

Joop Rijkhoff (links) van Aan de Slag en Wouter den Ouden, directeur van Overstag, helpen Veenendaalse jongeren weer aan het werk. - PR

En is hij helemaal tevreden wanneer leerlingen later trots hun certificaat tonen via een foto. Om zo te laten zien wat ze hebben bereikt in bijvoorbeeld het besturen van een heftruck. ,,Dat is wat we willen”, aldus de man die veel Veenendalers nog wel zullen kennen als horecaman, als uitbater van gelegenheden in Elst (La Riche) en op de Markt. Maar ook als fervent wielerfanaat. Doorzetten is zijn motto en dat is wat hij als begeleider bij Aan de Slag dagelijks doet. En als het nodig is dan is hij zelfs buiten werktijd daarvoor beschikbaar.

,,Geen punt, ik vind dat niet erg”, zegt Joop. Als voorbeeld noemt hij de jongen die om zes uur ‘s ochtend bij zijn nieuwe werkgever moet melden. ,,Dan ga ik mee. Het is toch fijn als er een bekend iemand meegaat op zo’n vroeg tijdstip. Vooral omdat men daar al vanaf half zes druk in de weer is met zoveel mannen. Dan voel je je toch een beetje verloren.” Maar ook wanneer hij ziet dat voor hem bekende jongeren na hun stage op rare tijdstippen niets doen of gewoon met iets anders bezig zijn. ,,Ik spreek ze altijd even aan. Wat doe je tegenwoordig. Hoe gaat het?”

Praktijkondersteuning, één op één voor jongeren die even dat zetje nodig hebben. Het werkt. Aan de Slag bewijst dat inmiddels tien jaar. Ooit voorzichtig begonnen, is de draai in de samenleving nu wel gevonden. En belangrijker: men is bekend bij organisaties die participeren. Bij het grote publiek mag het project wat minder bekend zijn, maar bijvoorbeeld de gemeente Veenendaal, het Centrum Jeugd en Gezin, Het Perron, IW4 en verschillende onderwijsregelingen waarderen het werk door financieel bij te dragen.

,,Zo wordt het budget bijeen gesprokkeld. Doel is om elk jaar tien tot vijftien jongeren op weg te helpen. En dat lukt”, stelt oud-politicus Rein Bijkerk. Ook hij is druk binnen de organisatie Aan de Slag. Overigens werkt men ook voor jongeren woonachtig in de omgeving, zoals in Renswoude en Rhenen. Aan de Slag noemt zichzelf een kleinschalig project voor extra problematische onderwijsuitvallers. Het wordt uitgevoerd door middel van een nauwe samenwerking tussen Het Perron (vmbo-school en mbo-afdeling), bovenschoolse voorziening Overstag en het regionale sociaal werkbedrijf IW4. Joop: ,,Zeker negentig procent komt op de goede plek terecht!”

(de tekst gaat onder de foto verder)

Het logo van Overstag aan de muur van de voormalige basisschool aan het Ronde Erf - Martin Brink

OVERSTAG Waarom zit de stichting in Veenendaal? Op de eerste plaats omdat de gemeente Veenendaal het initiatief nam. Maar er is meer. Zo is er Overstag aan het Ronde Erf, het onderwijs waarin jongeren ook op weg worden geholpen en hun talenten worden ontdekt. Wouter den Ouden is directeur van Overstag en bij Aan de Slag actief als coördinator en degene die de intakegesprekken verzorgt. Den Ouden: ,,Hier hebben we de meeste contacten en ik moet ook zeggen: het ondernemersklimaat is hier goed en men werkt ook geweldig mee!”

Hij beklemtoont dat er prima netwerkcontacten zijn met het bedrijfsleven en dat er in Veenendaal veel ondernemers zijn die een stapje extra willen willen zetten voor deze jongeren. Immers: de Aan de Slag-doelgroep betreft jongeren die in een moeilijke situatie verkeren, kwetsbare jongeren met vaak niet alleen problemen op school maar ook thuis en/of ‘op straat’. Geregeld betreft het jongens en meisjes (de verhouding is 60 op 40 in de afgelopen jaren) die al langere tijd thuiszitten.

Rein Bijkerk: ,,Aan de Slag biedt structuur, bevordert werknemersvaardigheden en leidt toe naar werk, een reële opleiding of een combinatie van beide. Er is veel individueel maatwerk en een intensieve persoonlijke begeleiding. Er zijn huisbezoeken, dagrapportages en er is een wekelijkse bespreking in het teamoverleg. Er wordt, waar het gaat om werkervaringsplekken en banen, volop gebruikgemaakt van de contacten met het bedrijfsleven. Zo proberen we het heel laagdrempelig te maken.”

Een traject bij Aan de Slag begint met een grondige intake, het ondertekenen van een contract en snelle plaatsing bij de meest uiteenlopende sectoren. Er wordt niet gewerkt met een wachtlijst. Na plaatsing volgt meestal een deels interne en deels externe - bijvoorbeeld via een eerste stage - oriëntatiefase waarin kennismaking over en weer, het leiden van een meer gestructureerd bestaan en inventarisatie van wensen en mogelijkheden op het vlak van werk en/of school centraal staan.

(de tekst gaat onder de foto verder)

Naomi mag de grote vrachtwagen al berijden. - PR

MAATWERK Na deze fase volgt individueel maatwerk, doorgaans gekoppeld aan een of meer werkervaringsplekken, waarin het gaat om werknemersvaardigheden en het verkennen van opties voor werk (al dan niet gecombineerd met een vakopleiding) of het alsnog volgen van een doorgaans beroepsgerichte opleiding. Van een traject kunnen ook training in sociale vaardigheden en het begeleiden van via de school van herkomst gevolgde onderwijsmodules deel uitmaken.

Bij uitstroom ontvangen de jongeren een certificaat. Vervolgens worden de oud-deelnemers via een nazorgtraject gevolgd en blijft Aan de Slag een optie waarop indien nodig kan worden teruggevallen.

Joop Rijkhoff: ,,En dat doen we gedurende twee jaar. Zo blijven we de mensen volgen.” Aan de Slag gaat zich nu ook meer richten op de doelgroep van 18 tot en met 23 jaar. In eerste instantie is het werk opgezet voor 15 tot 18-jarigen maar is nu dus uitgebreid naar 23 jaar.

De jongere groep komt doorgaans via de leerplichthandhaver in beeld. De oudere groep valt buiten de regelingen die tot achttien jaar gelden. Ze zijn volgens de wet immers al volwassen. Doordat ze in andere regelingen vallen, zijn ze ook minder snel in beeld. Bijkerk: ,,We hebben het idee dat er nog flink wat jongeren in deze leeftijdscategorie onder de radar blijven. Die willen we ook graag bereiken en helpen.”

Meer informatie op www.stichtingaandeslag.nl