Stadsmuseum wil kunstwerk Jan van Goyen in Rhenen houden en heeft eerste donatie al binnen

RHENEN Stadsmuseum Rhenen wil een schilderij van Jan van Goyen verwerven, ‘Gezicht op Rhenen’ uit 1649. Het kunstwerk van deze 17de-eeuwse meesterschilder komt uit een Berlijnse privé-collectie, en is van 13 november 2021 tot einde 2022 al te bewonderen in een bijzondere presentatie. Het stadsgezicht is aan het museum uitgeleend, omdat Rhenen de lieveling was van Jan van Goyen. De eigenaar biedt het schilderij te koop aan. Stadsmuseum Rhenen wil het werk behouden voor Rhenen en moet voor de aankoop 350.000 euro bijeen brengen. Stichting het Voormalig Gast- en Weeshuis uit Rhenen doet als eerste een stevige donatie. Zij garandeert onder voorwaarden een bedrag van 25.000 euro. 

Stadsmuseum Rhenen heeft van de eigenaars één jaar lang het exclusieve recht op aankoop gekregen. In die periode benadert het museum landelijke, regionale en lokale (cultuur)fondsen. Stadsmuseum Rhenen zet er volop op in om museumbezoekers, lokale organisaties en inwoners van Rhenen te enthousiasmeren om de aankoop tot een feit te maken. Bij de besluitvorming door (cultuur)fondsen is steun voor de verwerving vanuit de lokale gemeenschap sowieso van groot belang. In Rhenen is een Comité van Aanbeveling geformeerd, dat zijn netwerk en ervaring inzet. Inwoners van Rhenen en anderen kunnen op vele manieren bijdragen: in geld dan wel pr, of in acties. Zo kan je in het museum een QR-code scannen, en eenvoudig een donatie doen. Maar voor wie meer wil schenken is er een brochure voor begunstigers. De wervingscampagne ‘Gun Rhenen een groots gezicht’ start officieel op 13 november. 

UNIEKE KANS De Stichting het Voormalig Gast- en Weeshuis in Rhenen heeft nu al een donatie toegezegd van 25.000 euro. Zij ziet het schilderij als een werk dat alle inwoners van Rhenen zouden moeten kennen. ,,Het is hún geschiedenis en dit schilderij helpt daaraan te herinneren”, aldus Karin Wortelboer, rentmeester van de stichting. ,,Zo’n kans komt niet meer voorbij. Onze geste zal anderen hopelijk stimuleren om ook te doneren.”

EREPLEK Stadsmuseum Rhenen geeft het schilderij - na aankoop - een ereplek in de vaste presentatie. ,,Het schilderij laat Rhenen zien van het uiterste westen tot ver voorbij de Grebbeberg. Dat kom je niet vaak tegen bij de schilders uit de 17de eeuw. Tal van bouwwerken die in de loop der eeuwen zijn verdwenen staan er op. Zoals de stadsmuren en stadspoorten en torens, maar ook het Koningshuis uit 1630, dat is afgebroken in 1812. Het is een ideaal conversatiestuk”, aldus museumdirecteur Maike Woldring.

LIEVELING Rhenen geldt als een lieveling van schilders van de zeventiende eeuw, en vooral van Jan van Goyen. In de zomer gingen zij vanuit het westen op reis, op zoek naar inspiratie. Rhenen was de eerste blikvanger onderweg, en bood artistieke uitdagingen. Het stadje was uiterst pittoresk gelegen tegen de Heuvelrug en pal aan de Nederrijn. Het oogde als buitenland. Seghers, Van Goyen, Rembrandt, Van Ruisdael en Cuyp waren allen geraakt door Rhenens schoonheid. Maar hun stadsgezichten van Rhenen worden in Rhenen zelf gemist. Voor deze topstukken moet je in de grote musea en in het buitenland zijn. 

SLEUTELSTUK Diverse specialisten vinden ook dat Rhenen het schilderij moet zien te behouden. ,,‘Gezicht op Rhenen’ is een sleutelstuk voor Rhenen, of ‘Een Nachtwacht voor Rhenen’. Het is een excellent werk”, aldus Laurens Schoemaker, die als conservator werkt bij het RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis. ,,Het kan zich meten met Van Goyens befaamde gezicht van Leiden in Museum De Lakenhal (Leiden) en het gezicht van Dordrecht (Dordrechts Museum).” 

En, zoals Henk Deys – historisch Rhenen-kenner, zegt: ,,Het schilderij is een feest voor het oog.” Een 17de-eeuws schilderij van dit kaliber had Stadsmuseum Rhenen nog nooit in huis.

Museumbezoekers kunnen in ieder geval tot eind december 2022 van het topstuk genieten, en als het aan het museum ligt dus nog veel langer. Meer informatie is te vinden op www.stadsmuseumrhenen.nl.