De meest iconische bevrijdingsfoto van WOII in Veenendaal: een vrouw wordt in de Hoofdstraat opgebracht.
De meest iconische bevrijdingsfoto van WOII in Veenendaal: een vrouw wordt in de Hoofdstraat opgebracht. Coll. Martin Brink/Veenendaal

Bevrijding Veenendaal in nieuw boek: Iconische foto toont ‘ugly side of Liberation’

16 mei 2022 om 07:30 Historie

VEENENDAAL Voor wie geïnteresseerd is in de Tweede Wereldoorlog in Nederland, en dan met name het verzet en collaboratie: onlangs is een 64 pagina’s tellende Engelstalige uitgave op de markt gebracht onder de titel ‘The Dutch Resistance 1940-45’. De samenstellers Klaas Castelein en Michel Wenting noteren daarin veel onbekende gegevens en ook minder bekende foto’s. Waaronder ook verrassend uit Veenendaal.

door Martin Brink

De meest in het oog springende foto is die van 9 mei 1945 toen Veenendaal in een ware euforie verkeerde. De dag dat de tanks de Hoofdstraat van Veenendaal binnen rolden als teken van bevrijding maar ook de dag dat zij die met de bezetter hadden geheuld of sympathieën in die richting koesterden, werden opgebracht.

KRUIWAGEN Eén van de meest iconische foto‘s uit die dagen stond twee jaar geleden in deze krant afgedrukt en komt uit een Veenendaalse particuliere collectie. We zien daarop dat een jonge vrouw uit de Van de Pollstraat in een kruiwagen in de Hoofdstraat wordt rondgereden terwijl om haar heen het publiek joelt, haar bespuugt en duidelijk plezier in de situatie heeft. Voor de particulier was het dé bevrijdingsfoto van Veenendaal, maar wel één met een dubbel moraal.

De foto was jarenlang ‘weggemoffeld’ en in Veenendaal niet meer voorhanden. Een oud-Veenendaalse verzetsleider in Canada had ‘m nog en droeg zijn zuinig bewaarde paperassen en foto’s, waaronder deze, in 1984 over aan een Veenendaalse onderzoeker.

UGLY Die foto ontdekte Klaas Castelein uit Duiven op de website van deze krant. Hij kreeg toestemming om ‘m te gebruiken. Samen met zijn compagnon Michel Wenting uit Doesburg doet hij onderzoek naar deze periode. In ‘The Dutch Resistance 1940-45. World War II Resistance and Collaboration in the Netherlands’ staat de foto achterin het boek afgedrukt als zijnde de ‘ugly side of Liberation’.

De samenstellers gaan ook in op de problematische overgave van de ‘Hollandse SS’ in Veenendaal. Ze kregen veel gegevens aangedragen van het gemeentearchief maar ook van Constant van den Heuvel, onderzoeker in de plaatselijke oorlogshistorie. In het boekje staat vooral veel onbekend fotomateriaal.

De getekende illustraties komen van Mark Stacey die verbluffend levensechte afbeeldingen maakte, met oog voor talrijke details. ‘The Dutch Resistance’ is op de markt gebracht door de in oorlogshistorie gespecialiseerde uitgever Osprey Publication in Groot-Brittannië. De bundel is verkrijgbaar in de boekhandel of te bestellen via bol.com of amazon.nl. Zonder verzendkosten kost de uitgave 18,82 euro.

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie