Stemmen in Veenendaal: ‘Vanaf september aan het voorbereiden’

Veenendaal - De Tweede Kamerverkiezingen zien er dit jaar anders uit dan andere jaren. De verkiezingen zelf blijven natuurlijk hetzelfde, maar veel andere dingen zijn wel aangepast. Dit alles om de mensen, die gaan stemmen of meehelpen in het democratisch proces, te beschermen.

Zo blijven de verkiezingen toegankelijk voor alle stemgerechtigden. Een gesprek met Jacqueline Teunissen en Marieke Bolt van het verkiezingsteam van de gemeente Veenendaal. Beiden houden zich bezig met de organisatie van de Tweede Kamerverkiezingen. In stembureaus zijn er veel maatregelen genomen om het stemmen veilig te laten verlopen. Jacqueline Teunissen: “In plaats van drie mensen op een stembureau zijn dat er dit jaar vier en voor ouderen en kwetsbaren is er ook de mogelijkheid om al op 15 en 16 maart te stemmen.

Druktemeter

‘’De stembureauleden dragen handschoenen en hebben een mondkapje op, zoals dat in alle stemlokalen verplicht is. In de stembureaus zijn ook looproutes aangebracht waardoor de anderhalve meter goed te waarborgen is. Op de website van de gemeente Veenendaal is ook een druktemeter te raadplegen, waarop de kiezer kan zien hoe druk het is op een stembureau. Zo kunnen mensen de keuze maken naar welk stembureau ze gaan.”
In Veenendaal zijn op 15 en 16 maart vier stemlokalen open. Op 17 maart zijn alle 37 stembureaus geopend, waaronder een drive-through op de gemeentewerf aan de Nijverheidslaan. De 70-pluskiezers kunnen ook hun stem uitbrengen vanuit huis, het zogenoemde briefstemmen. In twee fases ontvangen zij de benodigdheden om via de post te stemmen.

Brief

Jacqueline Teunissen: ”Uit onderzoek is gebleken dat ongeveer 30 procent van alle ouderen gaat stemmen per brief. In Veenendaal komt dat neer op ongeveer 3000 ouderen. Deze mensen hadden tot twaalf maart 17 uur de tijd om hun stem op de post te doen.
Zo kan PostNL verzekeren dat op 17 maart alle briefstemmen aanwezig zijn op het gemeentehuis. 70-plus kiezers kunnen hun briefstem nog wel afgegeven bij de receptie van het gemeentehuis.
Dit kan tot 17 maart 17 uur. Als de stemmen op het gemeentehuis zijn, worden ze bewaard in een beveiligde ruimte tot de telling op 17 maart. Op die dag worden alle briefstemmen geteld, maar om negen uur ‘s avonds mag pas de uitkomst bekend gemaakt worden.”
Als ouderen liever niet naar het stembureau gaan en ook niet via de post willen stemmen, kunnen ze altijd nog iemand vragen met een volmacht voor hen te stemmen.
De overheid heeft het aantal volmachten verruimd van twee naar drie zodat er geen enkele stem verloren gaat.

Vrijwilligers werven

Doordat er nu vier in plaats van drie mensen ingedeeld zijn op een stembureau en de stembureaus ook op 15 en 16 maart open zijn, heeft de gemeente meer stembureauleden nodig.
Marieke Bolt is blij dat alle vacatures zijn opgevuld: “Wij hebben deze mensen geworven via sociale media en oproepen in de krant, maar veel mensen boden daarvoor al hulp aan.”

Naast dat er overdag mensen nodig zijn, worden er ook ’s avonds mensen verwacht bij de stembureaus om stemmen te tellen. Voor het eerst wordt er gebruik gemaakt van de Craft-telmethode. Deze methode is coronaproof, de tellers zitten of staan achter een tafel en alleen de voorzitter loopt rond.

Mail

De avondklok belemmert het democratisch proces niet. Marieke Bolt: ”De tellers en stembureauleden zelf hebben een mail gekregen en deze mail dient als een werkgeversverklaring. Zo kunnen deze mensen gewoon over straat na negen uur ‘s avonds.
Mensen die na negen uur ’s avonds nog over straat lopen omdat ze net hun stem hebben uitgebracht, hoeven alleen te zeggen dat ze net hebben gestemd om een boete te voorkomen.” De tellingen zijn nog wel openbaar. Jacqueline Teunissen vertelt waarom dat zo belangrijk is. “Doordat de tellingen openbaar zijn, blijft het proces controleerbaar en transparant.”

Trots

Beide ambtenaren zijn blij dat de voorbereidingen erop zitten en het stemmen bijna kan beginnen.
Marieke Bolt: ”Sinds september vorig jaar zijn we ons aan het voorbereiden op deze verkiezingen. Er is heel veel tijd ingestoken door het verkiezingsteam en we zijn blij met en trots op alle collega’s en externen die hebben geholpen deze verkiezingen te organiseren.”