Anders winkelen in Veenendaal noopt tot creatieve ideeën

Door Martin Brink

Veenendaal - We zijn anders gaan winkelen. Internet is een steeds belangrijkere rol gaan spelen, ondanks dat de meeste winkeliers hier op inspelen. Ook zorgt de vergrijzing van de bevolking voor een ander aankoopgedrag en vinden ondernemers geen opvolger meer en/of sluiten hun winkel. De gemeente Veenendaal heeft sinds 2012 een detailhandelsbeleid. Deze is nu aangepast op details. In grote lijnen blijft het hetzelfde. De aangepaste versie blijft geldig tot 2025 en wordt dan opnieuw bekeken.

De geschetste ontwikkelingen zorgen ook voor minder vraag naar winkels, met als gevolg leegstand in de winkelgebieden. De gemeente wil er alles aan doen om de winkelvoorzieningen op peil te houden voor haar bewoners en bezoekers uit de regio. Ook wil de gemeente duidelijkheid bieden aan winkeliers en investeerders waar zij een winkel kunnen starten en waar juist niet.

Centrum

Daarom wordt ingezet op de concentratie van winkels in het centrum, de buurtwinkelcentra en woonboulevards. Daarbuiten zijn nieuwe winkels en uitbreidingen niet toegestaan. Het aantal winkels buiten deze winkelcentra wordt teruggedrongen. In het centrum wordt ingezet op het toevoegen van andere functies, zoals horeca, vermaak, cultuur, kantoren, woningen. De winkelcentra - en dus ook de buurtwinkelcentra - zijn beschreven en begrensd in zowel het oude als nieuwe detailhandelsbeleid.

Naar woningen

Een klein deel van de Zandstraat en de Prins Bernhardlaan valt binnen deze begrenzing. De rest van deze aanloopstraten valt buiten de structuur, zoals de Patrimoniumlaan. Voor de zittende winkeliers buiten de structuur heeft dat geen consequenties. ‘’Wel willen wij de leegstaande winkelpanden daar waar mogelijk transformeren naar woningen,’’ aldus gemeentewoordvoerder Frank Bartelds.
Voor alle duidelijkheid: als een pand de bestemming detailhandel heeft (en wonen) en heeft een winkelier in één van de aanloopstraten die niet binnen het plan valt, stop en wel opvolging heeft, dan is dat geen probleem. Ook niet wanneer hij geen opvolging heeft en hij verkoopt de zaak aan een nieuwe ondernemer.

Voortzetting

Dit beleid was al ingezet in 2012 en wordt dus grotendeels voortgezet in het nieuwe beleid. Wel is het beleid geactualiseerd op basis van nieuwe cijfers, nieuw beleid van de provincie Utrecht, de regio en nieuwe wetgeving. Over de uitgangspunten is gesproken met vertegenwoordigers van winkeliers, pandeigenaren, makelaars, culturele instellingen en horecaondernemers.

Met het nieuwe detailhandelsbeleid wil de gemeente goede winkelvoorzieningen blijven bieden voor nu en in de toekomst. Wethouder economische zaken Dylan Lochtenberg: “Het huidige beleid zet in op concentratie van de detailhandel in de winkelcentra. Dat beleid zetten we door in het actuele beleid. Veenendaal is een winkelstad bij uitstek en dat willen we ook graag zo houden. De leegstand verdwijnt niet vanzelf, we zullen echt hard aan de slag moeten. Met dit beleid van concentratie van winkels in het centrum, de buurtwinkelcentra en woonboulevards en het toevoegen van andere functies zoals cultuur, leisure en evenementen, hopen we daar een antwoord op gevonden te hebben”. Het college van burgemeester en wethouders heeft besloten om het detailhandelsbeleid 2021-2025 ter vaststelling voor te leggen aan de gemeenteraad. Die praat hierover in de vergadering van april.

Verplaatsingscoach

Om verhuizingen naar het aangewezen winkelgebied te bevorderen, heeft de gemeente een zogenaamde verplaatsingscoach ingeschakeld. Die geeft advies en wijst geïnteresseerden op de mogelijkheden om subsidie te krijgen bij de verhuizing. Want sinds september 2020 kent de gemeente Veenendaal een stimuleringsregeling voor transformatie en verplaatsing van winkels. Ondernemers kunnen tot 1 januari 2022 een subsidie aanvragen als tegemoetkoming in de kosten. 

Aan de maat

Verplaatsingscoach Marian Langbroek denkt mee, begeleidt deze operaties en bemiddelt tussen de partijen. Ze heeft al een aantal resultaten geboekt. Wethouder Lochtenberg zei in februari in deze krant: “De winkelleegstand in Veenendaal is relatief aan de maat. Er bestaat een overschot aan winkelmeters.” Voorjaar 2020 bedroeg die 16,2 procent. Naar verwachting versnelt de aanhoudende coronacrisis een stijging van dat percentage. Lochtenberg: ‘’Ik ben zeker niet pessimistisch over een einde van de retail. Zelfs in het afgelopen coronajaar zijn er nog nieuwe zaken geopend. Wel daalt de vraag naar retailmeters.
Maar de behoefte aan ontmoeting en beleving blijft zeker bestaan. En de huizenverkoop bloeit geweldig - ook in het centrum. Appartementen daar zijn in een oogwenk verkocht. Vanuit de Randstad is er een enorme druk op onze woningmarkt.”

Leegstand bestrijden

‘’Verder stimuleert thuiswerken een nieuwe generatie van kleinschalige kantoorwerkplekken, het liefst in een bruisend centrum met volop voorzieningen.” We stimuleren het dat winkeliers, gevestigd buiten de detailhandelsgebieden in de aanloopstraten, naar het kernwinkelcentrum verhuizen. Dat creëert een aantrekkelijker, completer, compacter en gecentraliseerde Binnenstad Veenendaal. Bovendien bestrijd je zo de leegstand en ontstaat er ruimte voor woningen.” Winkels verplaatsen naar het centrum en leegstaande winkelpanden omtoveren tot appartement. Dat is puzzelen voor alle partijen. Lochtenberg: “Het gaat erom het juiste stukje op de juiste plek te krijgen, om een win-winsituatie te creëren”.

Ongewenst effect

“De regeling en de verplaatsingscoach functioneren daarbij als smeerolie. Marian Langbroek bekijkt elke situatie met een kundige blik.” Na het verschijnen van het verhaal over de verplaatsingscoach op de website van deze krant, kwamen er reacties. Daaruit blijkt dat niet iedereen onverdeeld gelukkig is met het verplaatsen van winkels. Mirjam van Beveren is voorzitter van GroenLinks Veenendaal.
Zij gaf een inhoudelijke reactie: ‘’Ongewenst effect van al dat gestimuleer naar de binnenstad te verhuizen is dat de eigenheid van locaties als de Patrimoniumlaan volledig onder druk komt te staan. Ondernemen buiten de binnenstad wordt ‘tegengewerkt’ waardoor je toewerkt naar één grote kliek en weinig gezelligheid van knusse winkeltjes aan de randen van de woonwijken.
Ook voor die winkeltjes en straatjes moet respect blijven en voldoende ruimte. Anders de winkelstraatmeters ‘met de kennis van nu’ maar eens herbestemmen in plaats van oude structuren doorbreken met alleen oog voor economie.’’
Een andere reageerder was Madelinde van der Giessen. Zij heeft het over ‘’lekker alles in het centrum proppen en het winkelend publiek laten betalen voor het parkeren van je auto.’’

Reageren: redactie.rp@dpgmedia.nl