De keerzijde van de zon

VEENENDAAL December is de wintermaand, maar wordt ook windelmaand genoemd; wat keerzijde van de zon is. De donkere maand en kerstmaand. De naam december komt uit het Latijn, de 10e maand, want oorspronkelijk in 153 voor Christus het Romeinse kalenderjaar op 1 maart begon. De spreuken over het weer raken wat uit de mode; veel jongeren hebben er nooit van gehoord. Maar het hoort wel bij onze eigen cultuur. Zoals: ‘Is het met kerstmis nog niet koud, dan vraagt de winter niet veel hout’.  En: ‘Zo hoog in de winter de sneeuw, zo hoog in de zomer het gras’.

door Aly van Eijk

In het Binnenveld, wat een deel in Gelderland en een deel in Utrecht ligt, wordt hard gewerkt. Het Natura 2000 gebied heeft als doel meer CO2 opslag en het herstel van de flora en fauna. Het Binnenveld is uniek, er komt veel kwelwater omhoog wat van de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug afkomt. Het sijpelt via de bodem naar het grondwater en wordt kilometers verder op in De Gelderse Vallei weer omhoog gedrukt. 

Kwelwater is voor de flora zeer waardevol, omdat het kalk en ijzer uit de zandgronden bevat. Op de langere termijn, is het de bedoeling dat er meer trilveenmoeras blauwgrasland en vochtig hooiland komt. Deze informatie komt van Staatsbosbeheer, nu is daar een aaneengesloten nat natuurgebied van 275 hectare groot.

De bomen waren lang in het blad, maar als het valt is het massaal, in de bossen dwarrelen de bladeren geluidloos naar beneden. Ik heb foto’s uit 2017, waar het nog langer met groene bladeren was en volle bomen, iedereen roept: Klimaat! Dus het valt nogal mee. Paddenstoelen zijn bedekt en vergaan. De tonderzwammen aan de bomen blijven jarenlang zitten. 

De beuken hebben hun blad laten vallen, de jonge beukjes houden het langer vast, pas met de nieuwe knoppen in het voorjaar, maken ze ruimte voor nieuw. De beukennootjes zijn gevallen, tot groot genoegen van de vinken die er dol op zijn, vooral van de kapotgereden nootjes; hoeven ze niet te pellen!

Een van de vele vinkensoorten is het sijsje. Wanneer je hem in de naaldbossen tegenkomt, denk je in eerste instantie aan een ontsnapte kanarie. Het mannetje is opvallend door zijn geelgroene kleuren. Wel met een zwart petje en zwart met geel in zijn vleugels. Ze zijn nogal luidruchtig en komen vaak in troepen voor. Net als de meeste vinken hebben ze een kort golvende vlucht. Ze peuteren de zaden uit de sparappels, maar ook uit de elzenproppen en berken katjes. Bij het Ketelwegje zie je ze vaak op de grond zitten om het gevallen elzenzaad op te pikken. 

Ook uit Oost- en Noord-Europa komen tussen eind september en november veel sijsjes naar hier om te overwinteren. Nog een vinkensoort die veel in tuin voorkomt is de groenling, die is dol op de rozenbottels!

Kijk en geniet.

Reageren? Mail naar alyvaneijk@gmail.com