Een foto uit de nalatenschap van Bruun van Hinte: de wacht voor de Gelderse School van 31 december 1939 op 1 januari 1940.
Een foto uit de nalatenschap van Bruun van Hinte: de wacht voor de Gelderse School van 31 december 1939 op 1 januari 1940. Familiearchief Van Hinte
Ergens in Veenendaal

Is oude school het behouden waard?

2 oktober 2021 om 07:02 Historie

VEENENDAAL In de mobilisatietijd, begin 1940, werden officieren ondergebracht bij burgers. Soldaten werden in scholen gelegerd. De oorlog was in aantocht. De militairen eten, drinken en slapen in deze gebouwen. De meeste scholen zijn inmiddels door de sloophamer getroffen. Echter verscholen achter een paar puien en een garage vinden we de school waar Bruun van Hinte was gelegerd. Inderdaad, De Gelderse School. Er zijn in Veenendaal maar een handjevol gebouwen te vinden die ouder zijn dan deze school aan het toenmalige Boveneind en de huidige Prins Bernhardlaan.

door Anne Slok, namens Oud Veenendaal

Bruun, geboren 16 december 1918, was 21 toen hij gelegerd werd in Veenendaal. Net als veel militairen in die dagen werden ze vaak door de plaatselijke bevolking uitgenodigd om eens koffie te komen drinken.

Zo kwam hij bij de familie Jansen die in de Eenvoudlaan woonde. Het bleef niet bij koffie alleen. De vonk sloeg over tussen Bruun en Heintje Jansen. Ze trouwden 16 april 1942 in Velsen en kregen twee kinderen, Cor en Joop.

Bruun overleed in 1999 en Heintje in 2007. De Gelderse School heeft hen beiden overleefd. Het is meer dan 80 jaar geleden dat WOII uitbrak. Mag je het leven van een paar mensen samenvatten in een paar regels? Wat er bewaard is gebleven zijn de herinneringen van zoon Joop, nu 76, samen met een paar foto’s uit deze tijd.

GELDERSE SCHOOL Over de Gelderse School: naast de functie van lagere school, heeft het gebouw in het bijna 150-jarig bestaan vele andere functies gehad. Het meest bekend zijn dat er een hulpsecretarie van de gemeente Ede werd gevestigd in 1947. Dat scheelde de Edese Veenendalers behoorlijk wat reistijd.

De Rehobothschool heeft er een dependance heeft gehad en tijdens de mobilisatie waren er militairen gehuisvest. Maar ook in avonduren en op zaterdagen werd het gebouw gebruikt. Zangverenigingen als De Veenzangers en De Lofstem maakten gebruik van de geboden ruimtes. Gymnastieklessen, handelscorrespondentie en meer werd er gegeven. Zelfs op zondagen werd er Zondagsschool gehouden in deze openbare school. De school was niet alleen school, maar zeer zeker een multifunctioneel gebouw. Een plek vol met historie.

GROTE VERANDERINGEN In dit stuk Veenendaal gaan grote veranderingen plaatsvinden. Van Wijk fietsen, De Bonnefooi, het gebouw van Seats and Sofas en het oude pand van Speksnijder zien we over pakweg twee jaar hier niet meer terug. Renovatie en nieuwbouw zullen plaatsvinden. Dat hoort nu eenmaal zo en is begrijpelijk. 

Maar wat gaat er gebeuren met de voormalige Gelderse school? Komt de sloophamer, of zullen we aangenaam verrast worden? Denk eens terug aan de Hollandia wolfabriek. Ook een gebouw vol herinneringen aan het Veenendaal van vroeger. In 1893 kochten de gebroeders Van Leeuwen deze toenmalige bierbrouwerij om er een wol- en kousenfabriek te beginnen. 

Anno nu, na de restauratie van 2009, mogen we trots zijn dat dit pand grotendeels is bewaard en herbouwd. Waarmee we willen zeggen dat Veenendaal wel degelijk historie bewaart. Dat geldt ook voor het even verderop gelegen PHV-gebouw aan de Vijgendam, een voormalige textielfabriek waarvan het markante productiepand is veranderd is naar wooneenheden. Bij de Gelderse school ligt dus een nieuwe kans voor het grijpen...

Reageren: m.brink@bdu.nl 

Het Pijperskorps oefent op het terrein van de Gelderse School.
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie