De kinderbijbel in de expositie Pracht en Praal in Veenendaal

VEENENDAAL - In de nu lopende tentoonstelling in het kader van het 25-jarig jubileum van ons museum is een prachtige kinderbijbel te bewonderen.

Door Jan van de Scheur

De kinderbijbel is uitgegeven aan het eind van de negentiende, begin van de twintigste eeuw door uitgeverij Joh. de Liefde. Deze uitgever, die overigens niet aan enige kerkelijke richting gebonden was, stond later ook aan de wieg van het Utrechts Nieuwsblad.

De kinderbijbel is verfraaid met prachtige afbeeldingen van de Franse beeldend kunstenaar Gustave Dore (1832-1883).

Beeldend

Auteur is de gereformeerde W. Andringa. Het taalgebruik in de bijbel is beeldend en romantiserend en de auteur wil vooral graag alles uitleggen.

In de kerkelijk onrustige periode van eind 19e en begin 20e eeuw was het gebruikelijk, dat de verschillende kerkelijke richtingen hun eigen visie op het christelijk geloof via een kinderbijbel probeerden over te brengen.

Misschien ook interessant om te vermelden dat in het Nederlands taalgebied sinds het jaar 1640 zo’n 900 verschillende kinderbijbels zijn uitgegeven, waarvan dit een wel heel mooi exemplaar is. Deze kinderbijbel is waarschijnlijk in de begintijd van de Veenendaalse Boek- en Kunsthandel Jac. Van Hardeveld verkocht, we hebben het dan over de eerste jaren na het oprichtingsjaar 1898.

Gezin

Via de boekhandel belandde de kinderbijbel op een Veense school of in een Veens gezin.

Zeer waarschijnlijk is dat deze bijbel in een gezin werd gelezen, omdat op de omslag geen schoolnaam te vinden is. Kennelijk vond dit ouderpaar het belangrijk om de Bijbelse boodschap in een voor kinderen meer begrijpelijke taal over te brengen. Een kostbare aankoop en wellicht werd de kinderbijbel in maandelijkse afleveringen aangekocht om de kosten beheersbaar te houden.

Weerstand

Hoewel deze kinderbijbel vanuit een orthodox-protestantse visie geschreven is, was er in die tijd binnen zeer behoudende kerken veel weerstand tegen het gebruik van kinderbijbels. Immers, om een kinderbijbel te schrijven moet er toch op een of andere manier een interpretatie van de Bijbel worden gegeven. Het is niet bekend of deze kinderbijbel is afgeleid van de Statenbijbel.

Bezoek de tentoonstellingen met schilderijen uit de ‘Haagse School’ en ‘Pracht en Praal in museum Veenendaal’ tot en met woensdag 30 augustus.