Een Duitse bunker met gordijntjes aan de rand van Veenendaal...

Veenendaal - Ook dit is Veenendaal: een bunker in het zuidelijke deel van het Fort aan de Buursteeg. Begin dit jaar is de renovatie naar de oorspronkelijke staat van eind 1944 gerealiseerd. Nu pronkt hij weer, al zullen weinig Veenendalers ‘m ooit hebben gezien, laat staan te weten waar het oorlogsrestant is te vinden. Het is gecompleteerd met op het beton geschilderde raampjes. Net zoals toen bij de oplevering. Alsof het een woonhuis is. Om daarmee de aanvaller te misleiden...

De bunker in het Fort aan de Buursteeg aan de Nieuweweg-noord hoort bij de Panther-Stellung waaraan duizenden Nederlandse dwangarbeiders hebben gewerkt. Het is een 80 km lange verdedigingslinie door de provincies Utrecht en Gelderland, min of meer de heringerichte oude Grebbelinie. De bunker in Veenendaal behoort tot de vier objecten die zijn opengesteld en geduid worden met een verklarend tekstbord of gerestaureerd zijn naar de situatie van toen. 

Op die manier wordt getracht om ook het erfgoed van de Duitse kant te behouden. Er staat een bunker in Hoevelaken aan de Weidammerlaan, in Leusden aan de Langesteeg, in Woudenberg die te bezoeken is via de Stichting Grebbelinie in het Vizier en in het Fort aan de Buursteeg. In het onlangs verschenen tijdschrift Grebbelinie in Beeld van de Stichting Grebbelinie, is er aandacht voor de Panther-Stellung.

Ruimte

Woordvoerder Bert Rietberg van de stichting: ‘’In de afgelopen jaren is er ruimte ontstaan om (ook) aandacht te geven aan deze Duitse periode van de Grebbelinie. Het herstel van deze bunker is in opdracht van de provincie Utrecht in diverse fases gedaan en heel bewust gedeeltelijk. De Stichting Grebbelinie zorgde voor historische achtergrondinformatie en gaf advies bij de werkzaamheden. Zo was het niet de bedoeling om de bunker geheel te restaureren of verder op te poetsen. Wel is de bunker min of meer bezemschoon opgeleverd in februari 2020 en is de maskering gedeeltelijk aangebracht.’’

Explosie

In de bunker valt een deels verschoven muur op, die na de oorlog door een explosie is weggeslagen. In de buitenmuur zijn de inslagen van kogels te zien. Aan de zijde van het schietgat is een mundungsgasgrube blootgelegd. Deze betonnen kuil was bedoeld om rookgassen van het geschut snel weg te voeren, zodat de kanonniers vrij zicht hadden. De vrijwilligers van het bezoekerscentrum en de Stichting Grebbelinie werken samen met Staatsbosbeheer om het Veenendaalse (zuidelijke) deel van het fort zo toegankelijk mogelijk te houden. Er staan zitbankjes en informatiepanelen voor de bezoekers.

Dagboek Wijnand van Galen

Het magazine Grebbelinie in Beeld wordt verstuurd naar donateurs/relaties van de Stichting Grebbelinie en is los te koop in het Grebbelinie Bezoekerscentrum van het Fort aan de Buursteeg. In het oktobernummer staat onder meer het tweede deel van het dagboek van Veenendaler Wijnand van Galen over de oorlogsjaren. Het dagboek werd enkele jaren geleden overgedragen aan het museum, nu volgt publicatie via dit tijdschrift.