Kazemat G36 in Achterberg herinnert aan tegenaanval in meidagen van 1940

Achterberg - De stichting Grebbelinie probeert al jaren om de (restanten van de) oude Grebbelinie - een rijksmonument - zichtbaar te maken en te behouden in deze omgeving. En dat lukt heel vaak, vooral met hulp van derden. Kortgeleden werd een restant van een kazemat, nummer G36 in vakjargon, aan de Weteringsteeg in Achterberg, zichtbaar gemaakt. Enkele foto’s verschenen in het deze maand uitgekomen stichtingsnummer ‘Grebbelinie in beeld’. In dit verhaal wat achtergronden. De bedoeling is dat er een infobord bij komt. Tip: ga zelf eens een kijkje nemen!

De Stichting Grebbelinie heeft samen met medewerkers van Stichting de Greb en donateurs een kazemat tussen Veenendaal en de Grebbeberg zichtbaar gemaakt. Hierdoor kan het verhaal van de Grebbelinie en de tegenaanval van 13 mei 1940 ook hier worden verteld.
Het was al jaren bekend dat in een bosje langs de Weteringsteeg een restant van een geduchte betonnen mitrailleuropstelling verborgen was. Voor passanten was dit restant niet zichtbaar omdat het diep verscholen in de bossages lag.
Het was een zogenaamde G-kazemat, waarbij de G duidt op de gietstalen koepel die destijds in de betonnen omhulling geplaatst was. Vanuit de ingang gezien was het schietgat onder een hoek van 270 graden in het beton geplaatst, waardoor de Achterbergse hooilanden onder vuur konden worden genomen als de vijand daar zou verschijnen.

Verlaten

De ruimte in de koepel bood (krap) plaats aan drie man, die op 13 mei 1940 echter moest worden verlaten tijdens de tegenaanval van het Nederlandse leger. Het 24 Regiment Infanterie (jagers) passeerde die dag de militaire stellingen langs de Weteringsteeg en bereikte enige tijd later de eerste doellijn.
Het was een aanval die vrijwel zonder artilleriesteun werd uitgevoerd door dodelijk vermoeide militairen in voor hen onbekend terrein. Het had daarmee nauwelijks kans van slagen. Nadat het Duitse leger deze aanval had afgeslagen, werd kazemat G36 nog enige tijd bemand, maar de Duitse troepen die vanaf 14.00 uur vanuit het zuiden (Kruiponder) oprukten verschenen niet voor het schietgat en de koepel kon niet worden gedraaid.

Vooraf controle

Vorig jaar stond het beter zichtbaar maken al op de wenslijst van de stichting, maar corona stak hier een stokje voor. Ook dit jaar moest het werk met een beperkt aantal mensen worden uitgevoerd, rekening houdend met de landelijke maatregelen. Vooraf werd eerst gecontroleerd of er geen gevaarlijk materiaal aanwezig was op de locatie.
Ook moesten de werkzaamheden voor het broedseizoen worden uitgevoerd, omdat naast puin en oud ijzer enkele bossages het restant bedekten met groen.

Gesterkt door koffie en koek van de eigenaar van het perceel en met gesponsord werkmateriaal van een donateur kwam het beton van kazemat G36 langzaam onder het puin en groen tevoorschijn.
De gietstalen koepel ontbrak net als bij de andere 143 koepelkazematten in de Grebbelinie. Dit staal werd in 1941 overal verwijderd door de bezetter, om hergebruikt te worden in de oorlogsindustrie.
Met het zichtbaar maken wil de Stichting Grebbelinie bijdragen aan het behoud van het militaire erfgoed dat vooral bescherming geniet dankzij de kennis die over de locaties van de Grebbelinie is opgedaan.
Eerder werd langs de Noordelijke Meentsteeg al een restant van een kazemat zichtbaar gemaakt. De wens is nog om informatieborden te kunnen plaatsen bij de resten van deze kazematten. Weliswaar ligt kazemat G36 op particuliere bodem, maar de enthousiaste eigenaar staat daar voor open.

Verbindingen

Bert Rietberg, voorzitter van de stichting, laat weten dat het Grebbelinie Bezoekerscentrum (Fort aan de Buursteeg in Renswoude alwaar ook het eerder genoemde tijdschrift verkrijgbaar is) werkt aan een vernieuwde website.
‘’Het is daarbij de bedoeling dat zowel in het veld als digitaal steeds meer verbindingen worden gemaakt tussen deze en andere stichtingen langs de linie. Na de coronaperiode gaan we daar echt aan werken.’’
Het centrum is op dit moment gesloten. Rietberg: ‘’Natuurlijk hopen we binnenkort de verhalen weer te delen met de bezoekers die op zoek zijn naar de geschiedenis die in de Gelderse Vallei is geschreven, in de meidagen, maar in ook de lange periode daarvoor en daarna.’’

grebbelinie.nl

grebbeliniebezoekerscentrum.nl