Rookmelders vanaf volgend jaar verplicht in iedere woning

VEENENDAAL De hele oktobermaand staat weer in teken van de Nationale Brandpreventieweken. Daarin is dit jaar het thema ‘Rookmelders redden levens’. Een thema dat in voorgaande jaren al eerder gebruikt werd. ,,Bewust”, benadrukt Joost Ebus, brandonderzoeker bij de Brandweeracademie.

,,Een woning kan nog zo veilig ingericht zijn, maar het gedrag van mensen die er wonen, maakt het verschil bij het ontstaan van een woningbrand”, vertelt Joost Ebus. Als voorbeeld neemt Ebus een hoverboard die een woning, door verkeerd gebruik, in brand kan zetten. ,,Onder zo’n populaire plank met wielen hangen oplaadbare batterijen. Als zo’n batterijpakket opgeladen wordt met een verkeerde of beschadigde oplader, is de kans groot dat hierdoor brand ontstaat.” De brandweer ziet dit in toenemende mate gebeuren. ,,Met speelgoed maar ook tijdens het opladen van telefoons, tablets en andere draadloze elektrische apparaten.”

TOENAME Het aantal claims bij verzekeraars voor woningbranden is, na jaren van daling, toegenomen in 2020. Dat blijkt uit de nieuwe Risicomonitor Woningbranden van het Verbond van Verzekeraars. In 2020 ontvingen verzekeraars 66.657 claims tegenover 64.879 een jaar eerder. Hoe dat kan? ,,We vermoeden het meer thuiswerken van mensen in coronatijd. Menselijk handelen is oorzaak nummer één bij een woningbrand”, zegt Iwanna de Jonge van Verbond van Verzekeraars. 

Ook in Veenendaal werd de brandweer vorig jaar vaker gealarmeerd voor een woningbrand. In 2020 kwam de brandweer 21 keer ter plaatse bij een woningbrand, een jaar eerder was dat 15 keer. En in Rhenen nam het aantal uitrukken van de brandweer naar een woningbrand toe van 8 in 2019 naar 11 in 2020.

Over bovenstaande kaart In dit onderwerp vind je verschillende cijfers terug. Allereerst het aantal keer dat de brandweer aangaf ter plaatse te zijn bij een melding over een woningbrand. Het gaat dan om incidenten waarbij de meldings-classificaties ‘brand’, ‘gebouw’ en ‘woning’ zijn gebruikt. Door het aantal meldingen af te zetten tegen het aantal woningen in een regio, hebben we ook een relatief cijfer berekend: het aantal per tienduizend woningen. Dat getal bepaalt de kleur op de kaart.
De gegevens zijn door het IFV berekend aan de hand van gegevens uit het Geïntegreerd Meldkamer Systeem (GMS) dat door de brandweer wordt gebruikt. Het aantal keer dat de brandweer ‘ter plaatse’ kwam bij een melding over woningbrand ligt lager dan het aantal meldingen dat de brandweer van woningbrand ontvangt. Wanneer tijdens de rit blijkt dat het om vals alarm gaat, dan meldt de brandweer zich ook niet meer ter plaatse. Over de heftigheid van de brand en de schade is vanuit deze cijfers niets bekend.

Menselijk handelen is oorzaak nummer één bij een woningbrand

SNEL HANDELEN Het is uiteraard belangrijk dat de brandweer snel arriveert als er brand in je huis is. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat de brandweerkazerne in Nederland gemiddeld op 2,1 kilometer afstand is gelegen. In de gemeente Veenendaal is deze afstand gemiddeld 2,0 kilometer.

,,Snel handelen bij brand is erg belangrijk. Daarbij zijn rookmelders mede noodzakelijk. Deze geven het eerste signaal en kunnen je huis snel alarmeren. Daarmee kun je jezelf snel in veiligheid brengen en brandschade aan je huis beperken of zelfs voorkomen”, zegt Ebus.

VREEMD GEURTJE Sandra van Dam weet als geen ander hoe belangrijk het hebben van rookmelders in huis is, na een brand in haar woning. ,,Twee jaar geleden zijn we verhuisd naar een woning met een ingebouwde kachel met een schouw eromheen”, vertelt ze. Al snel dook er een vreemde geur in het huis op, waarop de kachel werd afgesloten. ,,Na een Sinterklaasavond met onze kleine kinderen gingen we vroeg naar bed. Maar ik kon niet slapen omdat ik nog steeds een gek geurtje rook en het niet vertrouwde.”

Ik zag de geboortekaartjes in vlammen opgaan

Maar naast de gekke geur was er verder in het huis niks op te merken. ,,Op het gegeven moment ging de rookmelder en ook de koolmonoxidemelder af. Toen liep mijn man naar beneden en zag scheuren in de muur bij de kachel. Hij drukte erop en er kwam vuur tevoorschijn.” De brandweer arriveerde snel en constateerde verkoling in de schouw bij de kachel. Het liep uiteindelijk goed af. ,,Maar zonder het afgaan van de melders waren we denk ik ingeslapen. We hadden er destijds ook net een baby bij gekregen en ik zag de geboortekaartjes bij de schouw in vlammen opgaan.”

ROOKMELDERS Vanaf juli 2022 worden rookmelders op elke woonverdieping in je huis wettelijk verplicht. Hoewel volgens Ebus veel mensen nu al wel doordrongen zijn van de nut en noodzaak van rookmelders, valt er nog winst te behalen. ,,Tussen aankoop van rookmelders en het ophangen met daarbij het onderhouden ervan, ligt wel een lange weg met veel ‘afhaakmomenten’. Daar zetten we met de campagne dan ook op in.”

Wat te doen als er brand in je woning is
Als er brand in je huis is, heb je vaak maar drie minuten de tijd om je woning veilig te verlaten. Tot de brandweer gearriveerd is moet je jezelf zien te redden. Wat kun je dan het beste doen? Onderstaande stappen kunnen je helpen:

-Kalm blijven.
-Waarschuw je huisgenoten.
-Verlaat je huis via de kortste weg.
-Houd de ramen en de deuren gesloten en sluit de deuren achter je.
-Als er rookontwikkeling is, blijf dan dicht bij de vloer.
-Ga naar de afgesproken verzamelplaats en controleer of iedereen buiten is gekomen.
-Bel 112 en wacht op de brandweer.