De inheemse berenklauw met sneeuw. Op een winterse dag gezien op Remmerstein.
De inheemse berenklauw met sneeuw. Op een winterse dag gezien op Remmerstein. Aly van Eijk
Natuurrubriek Slenterpaadjes

De vogel van 2022 is de merel

6 januari 2022 om 10:13 Natuur en milieu

VEENENDAAL Januari is de eerste maand van het jaar, een maand die ook vele namen kent. Zo komt de naam van  de Romeinse God Janos; de god van de poorten en deuren. Maar het is ook de louwmaand, wat komt van looien van het leer, van de dieren die in januari werden geslacht. Januari staat ook voor winter en sneeuwmaand.

door Aly van Eijk

De oude weerspreuken en gezegden worden steeds minder gebruikt. Enkele voorbeelden: ‘Is januari zacht, krijgen lente en zomer veel groeiende kracht’. En op 22 januari: ‘Geeft Sint Vincentius zonneschijn, geeft veel koorn (koren) en wijn’. En met de start van een nieuw jaar de hoop dat dit een mooi natuurjaar voor iedereen mag worden. 

Er komen nu meer mensen in de natuur, voor recreatieve doeleinden en sporten. Maar ook om te wandelen. En gaandeweg ontdek je steeds meer, leren kijken naar gewoon korstmossen op de bomen en op de grond. Een ree tussen de bomen zien en luisteren naar de vogels. Boomklevers en ruziemakende gaaien. Het Vlaams ervoor is geschrapt. De eerste mezenzang heb ik al gehoord en de boomklevers roepen al.

En bijna iedere dag bij Remmerstein tussen Achterberg en Rhenen hoor ik de raven. Die zijn terug van weggeweest want in 1976 werd voor deze vogels een herintroductieprogramma opgezet. In ons land waren ze namelijk uitgestorven. Raven hebben het voorjaar al vroeg in het vaandel staan; de baltsvluchten zijn eind deze maand en in februari.

De bouw van hun nesten hoog in de bomen is dan al begonnen. Ze zijn erg gevoelig voor nestverstoring. In 2020 waren er hier ongeveer 170-180 broedparen. Op de Veluwe, waar de wolf zijn intrek heeft genomen, zijn er al filmpjes gemaakt van de ‘samenwerking’ van de raaf en de wolf. Raven zijn aaseters en de opruimers van de natuur.

Iets anders, gezien in mijn tuin aan het Verlaat: De tuinvogels hadden meteen de voederhuisjes in de gaten met de vorst. Vinken die direct de zonnebloempitten spotten, mezen de vetbollen en de dikke houtduiven lusten alles. Ook appels die ze met de merels moeten delen. Maar het gaat hier niet zo goed met de merel, één van de talrijkste broedvogels van ons land.

De aantallen namen in de afgelopen jaren gestaag af. Vanaf 2016 zijn er dertig procent minder omdat de uitbraak van het usutu-virus de teruggang heeft versneld. Een andere oorzaak kan zijn dat er in steden minder groen is en wellicht ook minder bessenbomen. Er komt een mereltelling in het kader van de merel, de vogel van het jaar 2022. Het is een project van Vogelbescherming Nederland en Sovon. Alle info op jaarvandemerel.nl. In mijn tuin ben ik snel klaar met tellen. Er woont hier al jaren een echtpaarmerel, die alle andere merels de tuin uitjagen. Het is namelijk hun territorium!

Deze maand zijn weilanden met witte rijp op struiken en bomen zeker een prachtig gezicht. Wanneer de lucht vochtig en koud is, onder het vriespunt, dan ontstaan er ijskristallen. Hoe kouder hoe dikker de ijslaag, dat noemt men ruige rijp.

Kijk en geniet.

Reageren? Alyvaneijk@online.nl

De Ketelweg in Veenendaal biedt op winterse dagen een betoverend gezicht, als op een ansichtkaart...
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie