Afval is grondsTOF

VEENENDAAL Natuurlijk hoort u bij dat deel van de mensheid dat altijd, maar dan ook altijd, afval in de afvalbak gooit. Sterker nog, als u aan de wandel bent en u nuttigt iets, stopt u de verpakking in uw jas- of broekzak, totdat er een prullenbak in de buurt is. En als u op straat afval ziet liggen en er is een prullenbak binnen handbereik, raapt u het op. Misschien ook wel als er geen bak in de buurt is. En jij ook. Logisch, want afval laten liggen, laat staan van je af gooien, dat doe je niet. En afval scheiden is niet meer dan normaal. 

Wonderlijk genoeg laten onderzoeken zien dat het aantal mensen dat zegt zich te ergeren aan afval in de berm of op straat, beduidend hoger is dan het aantal mensen dat werkelijk aan het voorkomen van zwerfvuil meewerkt. Er zijn dus mensen die zich ergeren aan zwerfvuil, terwijl ze zelf een van de oorzaken vormen. Hoe verzin je het?

Ik kom bij dit thema terecht op twee manieren:

Een sterke, nieuwe reclame van ‘Even Apeldoorn bellen’. Een jongeman wordt vrijgelaten uit de gevangenis, maar voorwaardelijk. Vrij en vrolijk rijdt hij in zijn cabrio door de heuvels en quasi-nonchalant gooit hij zijn drankblikje in de container langs de weg. Tenminste, dat denkt hij, maar het blikje ketst af en springt de heuvel af, precies in de handen van enkele surveillerende agenten. Een grijnzende agent bergt het op in een zakje voor bewijsmateriaal. Vingerafdrukken bij de vleet. Reden genoeg om even ‘Apeldoorn te bellen’. Hoewel daar weinig aan te verzekeren valt. 

Het feit dat al onze leerlingen, behalve de brugklassers met hun eigen overblijfruimte, in de vorige regenachtige week voor het eerst de pauze binnen doorbrachten, in ons nieuwe gebouw. We hielden een beetje ons hart vast voor de rommel op de grond na de pauze. Want waar maak je nou mee dat zo’n 1500 jonge mensen tegelijkertijd hun lunch verorberen in dezelfde ruimte? Tot ons grote genoegen blijkt zo’n nieuw gebouw geen afval aan te trekken. Veruit de meeste leerlingen gooiden wat zij kwijt moesten in een van de afvalcombinatiebakken. En vaak nog in de juiste ook. 

Een gouden regel die wij er bij onze leerlingen inslijpen, maar die eigenlijk overal zou moeten gelden, is: uiteraard gooi je afval in de bak, maar als je naast afval staat, is het van jou, ook al is het niet van jou afkomstig, en ruim je het op. Zonder protest!

De volgende stap is dat we afval niet langer beschouwen als rommel, maar als grondsTOF. Want natuurlijk moeten we definitief af van het idee dat onze aarde bronnen bevat die we mogen uitputten, waarna we de restanten ergens op een hoop gooien of verbranden. 

Er zijn al prachtige voorbeelden van het eindeloos hergebruiken van grondstoffen in plaats van het verbruiken. Afval is grondsTOF. 

door Willem de Vos, rector CLV