De kunst van het nietsdoen

VEENENDAAL Hadden we het tot voor kort nog veel te druk met werken, feestjes, onze social media bijhouden en een bucketlist afwerken, inmiddels moeten we vooral leren omgaan met nietsdoen. Sporttrainingen gaan niet meer door, horeca en theater zijn gesloten en ook ons sociale leven is tot een minimum gereduceerd. Is dat erg ? Als je van jezelf al druk in je hoofd bent, krijg je het van niets doen vaak nog drukker in je kop. Heel ongezond.

Maar volgens de 14e-eeuwse Japanse monnik Kenko kun je leren om goed niets te doen. Zodat je er niet meer onder lijdt. In zijn bestseller ‘De kunst van het nietsdoen’ schrijft hij dat voedsel, kleding, een huis en toegang tot medische zorg genoeg zijn om een tevreden leven te leiden. Die toegang tot de medische zorg is nog wel een spannend dingetje, maar voor de rest kan ik het alleen maar met hem eens zijn. 

Zijn eeuwenoude tips zijn ook nu nog prima bruikbaar. Zo adviseert hij om eens wat vaker omhoog te kijken: ‘Hoe je er ook aan toe bent, het kijken naar de maan lucht altijd op.’ Maar ook genieten van de natuur kun je in alle rust doen. ‘Juist de wind kan ons hart in beroering brengen. En de aanblik van een heldere stroom die tegen de rotsen slaat is altijd schitterend, ongeacht het seizoen.’ En mijn favoriet: onafhankelijk en bescheiden zijn: ‘als je alleen bent, heb je alle tijd om te studeren, na te denken, wijsheid te verwerven en status af te wijzen’ doceert deze monnik.

Monniken, pilaarheiligen en kluizenaars kunnen ons leren over hoe om te gaan met leegte. Maar ook hedendaagse denkers als Yuval Noah Harari - dé inspiratiebron van o.a. Barack Obama, Mark Zuckerberg en Bill Gates - benadrukken het belang van niets doen. Het is een belangrijk (Boeddhistisch) principe om grip te krijgen op een ongrijpbaar en chaotiosch universum. Op maandag 27 december is Harari te gast in het VPRO-programma Wintergasten. Een aanrader.

Tot dan - is dat erg ? - moeten we het hier nog even volhouden zonder vertier als kerstmarkten, festivals of schaatsbaan van Veenendaal on Ice. 

Het covidium - zo gaat dit tijdperk van lockdowns de geschiedenisboeken in - zal nog wel even aanhouden. Tot die tijd: Lang leve het lanterfanteren! En als ik even niets doe, houd me dan vooral niet tegen.

door Jurgen Hillaert
veensteken@streekverkenner.nl