Het roemloze einde van de Scheepjeswolharmonie: ‘Echt, alles is overwogen’

VEENENDAAL Het doek is gevallen. De grote trom roert zich niet meer, de muzikanten zijn uitgeblazen. De Scheepjeswolharmonie is roemloos ten onder gegaan. Na 124 jaar is begin deze maand de handdoek in de ring gegooid. En daar zijn talloze vergaderingen, overpeinzingen en het zoeken naar alternatieven aan vooraf gegaan. Om tenslotte te concluderen dat het onverantwoord is om met 25 man nog op pad te gaan. Verbetering in het ledenbestand zit er echt niet meer in, ondanks dat er alles aan gedaan is om het tij te keren. En dan is opheffen de enige weg...

door Martin Brink

,,Echt, alles is overwogen. Tijdens de laatste ledenvergadering hebben we er over gestemd. De meeste leden vonden het jammer maar zo doorgaan zonder dat er voldoende kans was op herstel, dat vond men ook niet goed”, zegt voorzitter Hanno Luteijn. Er is zelfs overwogen om met andere muziekkorpsen samen te gaan. Daarvoor was een lijstje met potentiële kandidaten uit de regio samengesteld. Luteijn: ,,Dan speelt vooral de afstand een rol en ook de muziekstukken die worden gespeeld. Bovendien wilden we een lopend korps blijven. Daarvoor zijn de meeste leden speciaal op de Scheepjeswolharmonie gegaan.”

Luteijn stelt dat de Scheepjeswolharmonie nog één van de weinige korpsen was die er op uit trok, bij feestelijkheden zoals de Vierdaagse en marcherend en spelend door de straten trok. Dat gebeurt steeds minder. Gezelschappen kiezen er vaker voor om ‘zittend’ een uitvoering te geven.

PUINHOPEN Sinds de teloorgang van de Scheepjeswolfabriek in 1986 is het de harmonie bepaald niet voor de wind gegaan. Poseerde men een jaar later nog fier en in vol ornaat op de puinhopen van de fabriek, tenslotte de voormalige geldschieter, sindsdien waren er meer diepte- dan hoogtepunten. Van een korps van bijna honderd personen met zelfs een majorettekorps erbij (ook gestoken in die bijpassende kleding) was steeds minder sprake.

(de tekst gaat onder de foto verder)

De Scheepjeswolharmonie in vrolijker tijden. De vereniging is nu ‘in opheffing’.  - Archief

Het is allemaal snel gegaan. In september stond in de krant nog de oproep voor nieuwe leden. Ook zij die weer een instrument wilden opnemen, waren welkom. Met daarbij de waarschuwing: ,,Krijgen we geen leden, dan dreigt opheffing.” Het was zeker niet de eerste poging. Al in 2019 tekende dit doemscenario zich af. En het werd maar niet beter. Aan het einde van dat jaar moest men ook uit het repetitielokaal aan de Schoolstraat, een oud pand van de daarachter gelegen chemische fabriek. Die wilde een nieuwe opslag bouwen en voor de harmonie, als laatste gebruiker van het aan de buitenzijde niet bijster representatieve gebouw, was daarin geen plaats. Op het allerlaatste moment werd een onderkomen gevonden aan De Smalle Zijde op het industrieterrein.

Eind 2019 werden alle instrumenten, de uniformen, tafels, stoelen en de rest van het interieur overgeheveld. Het historische materiaal zoals het vaandel en de oude uniformen waren al verhuisd naar het museum. Daar liggen ze nu in depot, klaar om voor een expo getoond te worden. Wellicht is de opheffing van de vereniging een goede aanleiding daarvoor.
Wat vooral ook geen goed heeft gedaan is corona. Daardoor konden de leden niet samenkomen, elkaar niet zien en was men aangewezen op thuisoefeningen. Dat werkt natuurlijk niet. Bij geen enkel koor- of muziekgezelschap overigens. De gezamenlijke klankbeleving is er dan niet. ,,Daardoor zagen leden andere mogelijkheden om de vrije tijd in te vullen.”

De terugloop van leden zorgde er ook voor dat trouwe leden die vele tientallen jaren op de muziek zaten, het ook niet meer zagen zitten. Zij zochten hun heil bij andere gezelschappen of hingen het instrument aan de spreekwoordelijke wilgen. ,,Je ziet het overal, deze terugloop”, stelt Luteijn. Het tij kon men in Veenendaal in ieder geval niet meer keren. Daar is een andere traditie dan bijvoorbeeld in de Limburgse kerkdorpen waar muziekgezelschappen nog steeds floreren en waar de traditie wordt doorgegeven van vader op zoon of dochter. ,,We zijn nog niet opgeheven, we zijn in opheffing”, wil de voorzitter benadrukken.,,We zijn bezig om alles netjes af te handelen. Dat kost tijd. En het 125-jarig bestaan op 2 januari volgend jaar vieren we echt nog wel. Maar dan in stilte...”

(de tekst gaat onder de foto verder)

Voorzitter Hanno Luteijn hangt zijn klarinet niet in de wilgen. Hij speelt verder, al weet hij nog niet waar.  - Martin Brink

INSTRUMENTEN Ook moet nog de juiste plek worden gevonden voor het uitgebreide instrumentarium. ,,Leden die daarvoor belangstelling hebben, krijgen de mogelijkheid om het te kopen. Anders kijken we naar andere verenigingen of ze belangstelling hebben.” En wat gebeurt er met de uniformen die nog niet eens zo oud zijn? De kleding doet sterk denken aan die van de leden van het Korps Mariniers. Wellicht is het daarom dat de Scheepjeswolharmonie werd uitgenodigd om tijdens Veteranendag in Den Haag op te treden en met de groepen veteranen te defileren langs de koning. 

Luteijn: ,,De uniformen? Dat is een goeie. Daar hebben we nog niet over nagedacht. Er staat een embleem op met de letter ‘s’, maar die kun je verwijderen. Verder zijn ze op maat gemaakt. Kijk, innemen kan altijd maar groter maken niet.” Een punt van latere zorg is ook wat er met het positieve saldo in de clubkas gebeurt. Ook daarover is nog geen beslissing genomen. En Luteijn zelf? Wat gaat hij doen? Is hij nu uitgespeeld op zijn klarinet? ,,Zeker niet! Ik blijf wel doorspelen maar hoe en waar dat weet ik nog niet.”