Toeval. Of toch niet?

VEENENDAAL Toeval bestaat niet zeiden mijn ouders altijd. Waarop ik dan wijsneuzerig antwoordde: ‘Als toeval niet bestaat, waarom is er dan een woord voor?’ Toch heb ik die uitspraak altijd onthouden. Bijvoorbeeld als je net aan iemand moest denken en je op hetzelfde moment een berichtje van diegene ontving. Of als je een liedje in je hoofd had, de radio aanzette en het liedje daar ook hoorde. Of als je door de Hoofdstraat loopt, aan iemand denkt en die persoon vervolgens ook tegenkomt. U heeft het zelf misschien ook wel eens meegemaakt. 

Later heb ik eens een kansberekeningsexpert aan het woord gehoord die uitlegde dat zo’n synchroniciteit - dat is de officiële term hiervoor - helemaal niet zo toevallig is als het lijkt. Zo kent een volwassen mens doorgaans zo’n duizend mensen bij naam. In de loop van een dag passeren enkele tientallen daarvan in je gedachten. En dan is het helemaal niet zo gek als je een keer op hetzelfde moment van jouw gedachte ook die persoon tegenkomt.

Deze week keek zag ik op de Achterkerkstraat twee auto’s geparkeerd staan met nagenoeg hetzelfde kenteken. Slechts één letter verschil. Het waren de auto’s van mijn linker- en rechterbuurman. Dat is wel héél toevallig vond ik. Bijna eng. Omdat ik het leuk vind dingen grondig uit te zoeken, schakelde ik mijn netwerk in om te kijken of er wiskundigen waren die de kans op dit extreme toeval konden berekenen. Die rekenexperts waren zo gevonden, maar de berekening bleek schier onmogelijk. Het begon al met de kans dat je überhaupt twee buren hebt met een auto. Dat vervolgens beider auto’s meer dan vijftien jaar oud waren - het waren kentekens met twee cijfers gevolgd vier letters (serie 6 in vakjargon) - maakte de kans er niet groter op. Vervolgens moest je enkele kentekencombinaties uitsluiten. Onder andere die van het Koninklijk Huis. Dat mijn buren niet tot de koninklijke familie behoorden kon ik vrij makkelijk uitsluiten, maar de consequenties daarvan voor de nummerplaat waren minder makkelijk te berekenen. 

Om een lang verhaal kort te maken, het was gewoon zo’n extreem kleine kans, dat je het bijna geen toeval meer kon noemen. Hier zat een grotere macht achter. Einstein zei het ooit al: ‘Toeval is Gods manier om anoniem te kunnen blijven’. En wie ben ik om dat tegen te spreken.

door Jurgen Hillaert
veensteken@streekverkenner.nl