Herdenking Natres op de Grebbeberg

RHENEN Afgelopen donderdag, op de verjaardag van het Korps Nationale Reserve, kwamen reservisten samen op de Grebbeberg om de gevallenen van de meidagen van 1940 te herdenken. De jaarlijkse ceremonie vond plaats rondom het oorlogsmonument voor de Vrijwillige Landstorm op het ereveld, rechts van de ingang.

Marco Diepeveen

Het Korps Nationale Reserve (Natres) werd opgericht onder de naam Vrijwillige Landstorm op 4 augustus 1914, bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Toen bleef ons land neutraal. Bij de Duitse inval in mei 1940 namen zo’n 40.000 landstormers de wapens op bij hun eigen of een ander onderdeel. Driehonderd van hen betaalden hiervoor met hun leven.

BEWAKING De Duitse bezetter hief de Vrijwillige Landstorm op. Bij het uitbreken van de Koude Oorlog ontstond de Nationale Reserve, ter ondersteuning van de reguliere krijgsmacht en om het Nederlandse grondgebied te beveiligen tegen een eventuele Sovjet-aanval. Daartoe behoort de bewaking van vitale objecten zoals bruggen en (lucht)havens. Ook komen reservisten in actie als hulpverleners bij calamiteiten. Een recent voorbeeld zijn de overstromingen in Limburg in 2021.

Reservisten zijn vrijwilligers die oefenen en dienen als parttime militairen, naast een burgerbestaan. ,,In Oekraïne nemen territoriale verdedigingstroepen deel aan de strijd en aan ondersteunde taken”, sprak aalmoezenier Nijhuis tijdens de herdenking. 

PARALLELLEN ,,Ik zie parallellen met de inzet van onze Landstorm en de Nationale Reserve. Wat onze taakstelling uiterst actueel maakt. Ook wij kampen met de dreiging van een grote boze buurman. De krijgsmacht is nu in zekere zin gemobiliseerd en de politiek is wakker geschut. Laten we daarom waakzaam zijn. En er zijn voor onze geallieerde vrienden.”

Korpscommandant overste Berding: ,,Reservisten voelen zich burger én militair. Het herdenken van onze gesneuvelden vormt voor ons een ankerpunt, waar we moed en kracht uit putten. Ze zijn voor ons een voorbeeld.”

Met korte portretten werden enkele in 1940 omgekomen landstormers gememoreerd. Zoals het verhaal van Lex van Lith, die op de terugtocht verdronk toen zijn schip in Het Kanaal door de Duitsers werd gebombardeerd. 

DODENAPPEL Bij aanvang van de herdenking bracht een erewacht in ceremonieel tenue het korpsvaandel in. Een trompetter van de korpsfanfare liet de tonen van de ‘Last Post’ horen over het ereveld, waarop de één minuut stilte volgde. Een selectie van twintig namen werd voorgelezen tijdens het dodenappel. Bij elke naam klonk uit het aangetreden ere-peloton van militairen uit 10, 20 en 30 Natresbataljon als antwoord ‘present’. Dit als signaal om aan te geven dat de gesneuvelden voor altijd herinnerd blijven en in de tradities van het korps voortleven.

Wethouder Fintelman legde bij het Landstormmonument een krans namens de gemeente Rhenen. Ook werden er kransen gelegd namens de Oorlogsgravenstichting, de Koninklijke Landmacht en Stichting de Nationale Landstormcommissie.