Dodenherdenking bij Ereveld op Tweede Pinksterdag: ‘Grebbeberg is symbool van moed’

RHENEN Voor de 83ste keer heeft de Vereniging 8 R.I. – 1940 de gesneuvelde militairen op de Grebbeberg herdacht. Dat gebeurt traditiegetrouw op Tweede Pinksterdag, de dag dat de strijd op 13 mei 1940 hier eindigde. Nieuw bij de ceremonie was de postume uitreiking van het Mobilisatie-Oorlogskruis aan een militair.

Vereniging 8 R.I. – 1940 is opgericht ter ondersteuning van en bestaat uit nabestaanden van gevallenen en veteranen van het 8e Regiment Infanterie, dat in de meidagen van 1940 op de Grebbeberg vocht. Grebbebergveteranen zijn niet meer in leven.

STILLE TOCHT

Het herdenkingsprogramma vond plaats bij het regimentsmonument op het Militair Ereveld Grebbeberg. Voorafgaand was er een stille tocht met de genodigden – onder wie burgemeester Hans van der Pas en de Gelderse commissaris van de Koning John Berends – vanaf hotel ‘t Paviljoen. Traditiegetrouw werd de vaandelwacht verzorgd door militairen van 45 Pantserinfanteriebataljon Regiment Oranje Gelderland. Zij vormden de traditiedragers van het vroegere 5e Regiment Infanterie en het 8e.

(De tekst gaat verder onder de foto.)

Er werden onder meer kransen gelegd door de Rhenense burgemeester. - Jan van den Brink

SYMBOOL

Namens de afwezige verenigingsvoorzitter hield generaal-majoor Ludy Schmidt, oud-bataljonscommandant en plaatsvervangend commandant van de Defensie Materiaal Organisatie, een toespraak.

,,We zijn hier op ‘onze’ Grebbeberg. Een symbool van moed, vastberadenheid en de grootste offers van onze militairen. We herdenken hier de sinds 1940 gebrachte offers voor vrede, vrijheid en gerechtigheid. Dat voelt nog urgenter en relevanter door de oorlog in Oekraïne. De parallellen met de slag om de Grebbeberg zijn groot, al zijn de omstandigheden anders. Autocratie versus democratie, een groot leger versus een kleine strijdmacht, veel slachtoffers, een loopgravenstrijd en gewone mensen in ongewone omstandigheden. Die parallellen moeten ons waarschuwen, inspireren en dwingen om het goede te doen.”

Vrijheid komt niet uit de lucht vallen. ,,Vrijheid, vrede en gerechtigheid zijn niet vanzelfsprekend of zelfs gratis. Die fundamentele waarden moeten soms bevochten worden. Militairen zijn bereid om die te beschermen. Laten we ons daarom bewust blijven van vrijheid. Vandaag herdenken we uit respect, uit waardering en uit hun voorbeelden. De Grebbebergstrijders inspireren ons om het juiste te doen, om niet op te geven. Eer hen door hen te herdenken. Opdat ze nooit, nooit worden vergeten.”

DODENAPPEL

De bataljonscommandant, luitenant-kolonel Peter Marx, reikte postuum een Mobilisatie-Oorlogskruis uit aan sergeant Pieter Polderman. Zijn kleinzoon nam deze onderscheiding in ontvangst. Als sergeant bij een mitrailleurcompagnie verdedigde hij de Grebbeberg vanuit een mitrailleurkazemat. Op 12 mei werd zijn stelling door de Duitsers omsingeld en eindigde hij in krijgsgevangenschap.

,,Het verstrijken van de tijd is geen reden om deze onderscheiding niet uit te reiken”, benadrukte Marx. ,,Het is nooit te laat voor een waardering.”
Bij het dodenappel lazen twee sergeants de namen van alle 233 gesneuvelden van het regiment voor. Inclusief de namen van Mark Schouwink en Dennis van Uhm, die vielen in Uruzgan in 2008.

(De tekst gaat verder onder de foto.)

De bataljonscommandant, luitenant-kolonel Peter Marx, reikte postuum een Mobilisatie-Oorlogskruis uit aan sergeant Pieter Polderman. Zijn kleinzoon nam deze onderscheiding in ontvangst. - Jan van den Brink

KRANSEN

Slechts vrolijk vogelgefluit tussen de zonovergoten bomen doorbrak de één minuut stilte. Dit gevolgd door het spelen van twee coupletten van het Wilhelmus door muziekvereniging Ons Genoegen. Kransen werden gelegd door generaal-majoor Schmidt, de commissaris van de Koning, de Rhenense burgemeester, de bataljonscommandant, een vertegenwoordiger van de Oorlogsgravenstichting, de Bond van Wapenbroeders en de Gedachteniskerk in Rhenen. Een defilé langs de graven sloot de ceremonie af.