Windturbines Polenko staan centraal in onderzoek om verleden te behouden

VEENENDAAL/RHENEN Ooit was er op het Rhenense industrieterrein Remmerden een bedrijf dat zich had gespecialiseerd in windturbines. Een onderneming opgezet door Veenendaler Chris van de Pol. Windturbines zijn nu hoogst actueel. Niemand wil ze in de achtertuin, maar toen maalde (what’s in a name!) daar niemand om. Wat dat betreft was Polenko begin jaren tachtig zijn tijd ver vooruit.

door Martin Brink

Oud-werknemer Hennie Veldhuizen zoekt nu alles uit over het bedrijf dat later is opgegaan in NedWind. Doel: het verleden behouden en mogelijk een boek erover schrijven. Hij vermoedt dat er in Rhenen, Veenendaal en omgeving veel oud-werknemers wonen en daarom vooral naar hen de oproep om eens in het persoonlijke archief te duiken. 

TWEE BLADEN Nedwind was een van de drie grote Nederlandse windtubinefabrikanten. De turbines kenmerken zich in het algemeen door slechts twee bladen, hoewel er ook driebladige windturbines zijn gebouwd. Op hetzelfde adres was voorheen Polenko gevestigd. Dat bedrijf leverde kleinere windturbines met stalen bladen. Hennie Veldhuizen werkte er vele jaren. 

EERSTE TIJD Nu Hennie wat ouder wordt en zich met andere zaken bezighoudt, grijpt hij terug op het verleden en probeert hij in kaart te brengen wat er nog van de eerste tijd te vinden is. Dat doet hij samen met Enrico Bakker, die hier al langer mee bezig is. Hennie begon er in 1982, toen het bedrijf onder leiding stond van Chris van de Pol.

Die begon er, tijdens de oliecrisis, met zoon Louis van de Pol en zijn schoonzoon Jaap van Dijk met het ontwikkelen van windturbines. Die branche moet voor hem nieuw geweest zijn, maar van techniek had hij veel verstand. Van de Pol was namelijk directeur van EVLI, ofwel de Eerste Veenendaalse Iiftenindustrie. 

FAMILIE Veel eerder komen we een Louis van de Pol tegen als drijvende kracht achter de Textielindustrie Veenendaal aan de Dijkstraat. Hij bediende daar de Deutz Dieselmotor die de hele fabriek aanstuurde. Het museumstuk is nog steeds in handen van de gemeente Veenendaal, maar elders in het land in een gespecialiseerd machinemuseum ondergebracht. Het is een vergeten object waarvoor in Veenendaal geen plek is. Techniek zit dus in de familie. 

Hennie Veldhuizen bleef er veertig jaar actief, op alle disciplines die te maken hebben met windenergie op land en water. Hij meldt: ,,Veel van de medewerkers zijn nu nog steeds betrokken in de windindustrie wat nu uitgegroeid is tot een volwaardige duurzame energieproducent met vermogens tot 15 Megawatt per turbine. Dat is een enorme innovatie die in 46 jaar opgebouwd is tot één van de belangrijkste schone energieproducenten.”

(Tekst gaat verder onder de foto.)

Het bedrijf op het Rhenense industrieterrein Remmerden. - Hennie Veldhuizen

EERSTE TER WERELD Over de geschiedenis van het bedrijf vertelt hij: ,,Polenko is later overgegaan in Nedwind. Die hebben turbines geproduceerd tot 1 Megawatt die nog steeds draaien aan de Eemmeerdijk in de Flevopolder. Nedwind, later eigenaar van de familie Lubbers, Hollandia Kloos, Ruud en Rob Lubbers was de eerste fabriek ter wereld die de 500 Kilowatt turbines in productie had en ook de eerste die de 1 Megawatt produceerde. Bij de eerste turbine is koningin Beatrix nog in Rhenen geweest om de eerste turbines te bekijken.” 

Hij vertelt dat Polenko vanaf 1980 turbines heeft gebouwd over de hele wereld. ,,Onder meer in India, China, Amerika, Curaçao en veel Europese landen.” Tegenwoordig is Veldhuizen als vrijwilliger actief in ontwikkelingsgebieden om er zonnepanelen te plaatsen en om boeren te leren om ook andere gewassen op speciale manier te telen.

ERFENIS Om de geschiedenis van het bedrijf niet verloren te laten gaan heeft een aantal oud-medewerkers hun erfenis van Polenko/Newinco/Nedwind beschikbaar gesteld aan de verzameling van Hennie en Enrico, zoals reclamemateriaal, folders, posters, technische mappen, video’s, cd’s, vlaggen, stickers, promotiemodellen, foto’s en fotoboeken.

Hennie: ,,De intentie is om een boek te schrijven waarin alles vanaf de pioniertijd tot en met het sluiten van Polenko/NedWind vastgelegd wordt.” Het duo vermoedt dat er nog veel meer te vinden is en doet daarom gezamenlijk de oproep.

Meer info bij Hennie Veldhuizen (hennie@kwaliteitindewind.nl) of Enrico Bakker (enrico74bakker@gmail.com) en www.kwaliteitindewind.nl.