Nog niets geregeld voor ‘gewone bijzondere mensen’ die willen stemmen

VEENENDAAL Woensdag 16 maart zijn de gemeenteraadsverkiezingen. De stemlokalen zijn open vanaf maandag 14 maart. Stemmen doe je alleen, zonder andere mensen erbij in het stemhokje. Alleen als je een lichamelijke beperking hebt mag iemand mee om te helpen. Het zal menigeen dan ook verbazen dat stemgerechtigden met een verstandelijke beperking dit recht niet hebben. Zij moeten het zelf maar uitzoeken als ze het rode potlood ter hand nemen. Dat leidt tot veel frustratie.

door Anne Slok

Gelukkig zijn er mensen die voor de zwakkeren in de samenleving opkomen. In Veenendaal is jaren geleden een groep opgestaan die hiertegen strijdt. Voor iedere doelgroeper in het hele land. Tot nu toe zonder resultaat omdat uiteindelijk de Kieswet moet worden aangepast. Dat is iets van een zeer lange adem. In het nieuws houden van het onderwerp is op dit moment de enige weg. Bij het dierenparkje in Veenendaal West vertellen Jaap Pilon en Bert van de Weerd over hun strijd tegen dit onrecht.

 ,,Het zal nu ongeveer twaalf jaar geleden zijn”, zo begint Jaap, ,,dat we bij stichting Buitenzorg een cursus hebben opgestart voor gewone bijzondere mensen. Deze ‘ontdekkingstocht door de democratie’ komt voort uit de kookclub die elke twee weken werd gegeven en is bedoeld voor deelnemers die geïnteresseerd zijn in politiek. De deelnemers bepalen zelf hun politieke voorkeur, Bert en ik sturen daar absoluut niet in.”

,,Het betreft vrij informele bijeenkomsten waarin tal van onderwerpen aan de orde komen”, gaat Bert verder. ,,Klimaat, veiligheid, corona en natuurlijk politiek komen aan de orde voor deze mooiste mensen van de samenleving.”

(de tekst gaat onder de foto verder)

Björn verzamelt handtekeningen. Dat gebeurde in 2018 tijdens de open dag bij Buitenzorg. - Martin Brink

Politiek en stemmen, dat is de rode draad in de cursus. Het visualiseren werkt vaak het beste. Zo werd er een raadsvergadering gehouden waarbij burgemeester Kolff voorzitter was. Of het opwarmen van de aarde uitleggen aan de hand van een blok ijs wat tijdens de cursus smolt bij de verwarming. Diverse wethouders en burgemeesters hebben al eens aangeschoven om met de cursisten te discussiëren. Telkens weer kwam naar voren waarom er geen hulp in het stemhokje kon plaatsvinden voor mensen met een verstandelijke beperking. Waarnemend burgemeester Piet Zoon ging zelfs een stapje verder tijdens de raadsverkiezingen in 2018. Hij overtrad daarbij de wet om te zorgen dat er toch iemand meeging het stemhokje in om een kiezer met een verstandelijke beperking te helpen. In 2016 stuurden de deelnemers aan de cursus ‘ontdekkingstocht door de democratie’ al een petitie naar de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken, Ronald Plasterk. Hierin werd op specifieke wijze aandacht gevraagd voor de doelgroep. De minister heeft daarop de cursisten met hun leiders gevraagd naar het Binnenhof te komen. Daar konden ze hun hulpvraag mondeling toelichten.

,,Zo krijgen we draagvlak in de politiek”, weet Jaap. ,,Minister Ollongren heeft na onderzoek een experimenteel wetsvoorstel gelanceerd waarbij een pilot wordt opgestart in een aantal gemeenten. Daarbij is de doelgroep uitgebreid voor laaggeletterden en voor mensen met een taalachterstand.” In het ingediende voorstel staat ook dat alleen stembureauleden mee mogen in het stemhokje.

Reden voor de cursisten om afgelopen juli een brief te sturen naar burgemeester Kats. Het is een voor iedereen begrijpelijke brief geworden. Soms zelfs in spreektaal. De laatste alinea verwoordt de inhoud van de brief het beste:

,,Meneer de burgemeester, weet u wat wij nou zo ontzettend leuk zouden vinden? Als die mevrouw de minister ook in Veenendaal zou willen uitproberen hoe je ons het beste kunt helpen in het stemhokje. We hebben zelfs al gehoord dat de gemeente Veenendaal dat al aan de minister gevraagd heeft. Stel je voor: Veenendaal als, moeilijk woord, pilotgemeente! Keigaaf! Meneer Kats de burgemeester: wilt u daarom deze brief alstublieft ook naar die mevrouw Ollongren sturen. Namens ons allemaal, gewone bijzondere mensen met een verstandelijke beperking die allemaal de in Nederland unieke cursus ‘ontdekkingstocht door de democratie’ volgen.”

Waarnemend burgemeester Piet Zoon zette zich in voor stemhulp voor verstandelijk beperkten. - PR

Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen op 16 maart 2022 heeft de gemeente Veenendaal extra aandacht voor toegankelijk stemmen. In Wijkkerk De Open Hof wordt een extra toegankelijk stembureau ingericht. Hier kunnen mensen met een visuele, lichamelijke of verstandelijke beperking volledig zelfstandig hun stem uitbrengen. Lees er hier meer over (klik hier).