Afbeelding
Anastasia Gepp from Pixabay

De werkelijkheid achter de statistieken over jeugdzorg: ‘Leggen we de lat niet te hoog?’

30 december 2021 om 07:00 Zorg

VEENENDAAL ‘Opvallend veel Veenendaalse jongeren gebruiken jeugdzorg’, kopte deze krant onlangs. Jeugdige inwoners tot 23 jaar zouden in onze gemeente meer hulp vragen dan in omliggende plaatsen. Tenminste, volgens het CBS dat er zelf al kanttekeningen bij plaatste. De getallenwerkelijkheid die erachter schuilgaat, laat een ander plaatje zien waarbij Veenendaal het niet ‘slechter’ doet dan andere plaatsen in de Foodvalley. Dat zeggen Martijn Beek (wethouder jeugd) en Paulien van Triest (directeur Centrum Jeugd en Gezin Veenendaal).

door Arjan van den Berg

Het CBS krijgt de cijfers van zorgaanbieders en de wijkteams in de gemeentes. Of niet. Veenendaal heeft alles goed in beeld en rapporteert dat ook op aanvraag. Landelijk doen wijkteams dat weinig, blijkt uit de data van het CBS. Daarbij wil het CJG altijd betrokken blijven, ook als een jongere wordt doorverwezen naar specialistische zorg. Stellen dat gemeentes die vooral doorverwijzen dus minder hulpbehoevende jonge inwoners hebben, is dan ook niet echt eerlijk. 

SAMENWERKEN Centraal bij de jeugdhulp in Veenendaal staat het CJG: Centrum Jeugd en Gezin, waar kinderen en hun ouders en professionals terecht kunnen met vragen over opgroeien en opvoeden en (verwijzing naar) hulpverlening. Het CJG geeft ook trainingen en houdt spreekuren. Soms blijkt er iets heel anders aan de hand te zijn dan een opvoedkundig probleem, zoals geldzorgen. Het CJG werkt dan ook veel samen met andere instanties om problemen op te lossen, maar ook om ze vroegtijdig te signaleren en wellicht erger te voorkomen.

UITDAGING Sinds 2015 is de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de jeugdzorg verschoven van het Rijk en de provincies naar de gemeenten. Wethouder Martijn Beek (ProVeenendaal), vanuit het college verantwoordelijk voor jeugd: ,,We hadden echt opnieuw de tijd nodig om het op te bouwen en elkaar te vinden. We hebben bewust de keuze gemaakt om een breed pakket aan ondersteuning met keuzevrijheid aan te bieden en de regie te houden en betrokken te blijven. Zo hoeven mensen niet steeds opnieuw hun verhaal te doen bij andere instanties, doordat we nu als gemeente vanuit verschillende loketten nog intensiever samenwerken. We zijn er nog niet, maar we houden wel van een uitdaging. De tevredenheid van inwoners over de jeugdhulp is goed en de meeste inwoners weten de weg te vinden.”

AANDACHT Jeugdhulp is al jaren een punt van aandacht op de raadsbegroting, wat niet per se wil zeggen dat de hulpvraag zo groot is. Een klein percentage van jongeren met jeugdhulp zorgt voor een groot deel van de kosten. Beek: ,,Het klopt dat de kosten stijgen. Maar heel veel kinderen bij de psycholoog staan bijvoorbeeld gelijk aan één kind dat uit huis wordt geplaatst. De kosten van een uithuisplaatsing zijn hoog.” 

Uithuisplaatsing is dan wel echt het laatste ‘redmiddel’. Van Triest: ,,Een kind heeft liefde nodig en dat kan alleen in een gezinachtige situatie. Als ik iets zou kunnen veranderen, zou ik groepen in instellingen kleiner willen maken tot vier jongeren met vaste begeleiders.” 

RUIMTE Natuurlijk is en blijft iedereen die hulp zoekt welkom, maar Van Triest denkt ook dat mensen soms te snel denken dat er iets aan de hand is. ,,Ik zou graag de kinderen willen helpen die dat het hardste nodig hebben. Mensen denken nu snel: ah, mijn kind heeft ADHD, in plaats van: ik heb een uniek kind dat minder prikkels nodig heeft. Kinderen willen ook helemaal geen sticker of diagnose hebben en worden volgens mij niet per se gelukkig bij de psycholoog op de bank.”

Van Triest ziet liever burgers die als zogenoemd maatje met iemand optrekken. Of dat iemand een paar uur in de week een gezin helpt of iets leuks doet om het te ontlasten en even ruimte te geven om op adem te komen. ,,Natuurlijk zijn er ook problemen die daarmee niet kunnen worden opgelost, maar vaak werkt informele hulp wel heel goed.”

ONTWIKKELEN De groei van het aantal hulpvragen van jongeren over de afgelopen jaren neemt af. Geeft corona weer een piek? ,,Vooral in de tweede lockdown merkten we dat wel. Jongeren zitten in de leeftijd dat ze zich los gaan maken van hun ouders en nu zaten ze weer bij elkaar in huis. In andere gevallen maakten we ons zorgen en ging het weer verrassend goed doordat gezinnen meer rust en veerkracht bleken te hebben.”

De vraag wat er ‘mis’ zou zijn met de -toch wel- vele jongeren die hulp zoeken, zou misschien anders gesteld moeten worden. Want wat is er mis met de maatschappij dat jongeren in de knoop met zichzelf zitten of niet mee kunnen komen? ,,Wat mij betreft valt het helemaal niet mee als je naar de feiten kijkt, maar ik vraag me af of de lat niet te hoog ligt. Direct alles als afwijking beschouwen, doet tekort aan mensen. Ze zeggen wel eens dat je eruit moet halen wat erin zit. Maar als je dat doet, zit er niets meer in. Kinderen willen gewoon zijn en gewaardeerd worden. Ik zou hen iets meer ruimte gunnen om zich te ontwikkelen en zichzelf te zijn.”

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie