Kinderen zelfstandiger tijdens corona

Door Max den Boer

Veenendaal - ‘’Gelukkig ook positief nieuws rondom corona, daar zijn we wel aan toe’’, zegt Nicole Bronner in haar klaslokaal, waar op de zeeppompjes na, niets doet denken aan deze tijd. Zij geeft les in groep 3 op basisschool Het Baken I aan het Kofschip in Veenendaal-west. Hier zien we dat kinderen zelfstandiger worden door corona. Zijn er nog meer voordelen? We gaan op zoek naar dit antwoord door een morgen mee te lopen.

Het is 08:20. De bel gaat. Normaal gesproken staat het schoolplein vol met ouders. Dit is nu niet het geval. Er is wel één uitzondering. Alleen de ouders van de jongste kleuters mogen hun koters tot aan de deur brengen. De andere ouders, niet allemaal op anderhalve meter afstand, nemen afscheid bij het hek. De meeste ouders houden netjes afstand en blijven buiten dit hek. Een enkeling neemt het niet zo nauw en helpt toch zijn kind even het schoolplein op. ‘’Zorg je dat je gymspullen terug komen’’, zegt een ouder die het toch lastig vindt het kind los te laten.

Samen oplossen

Vanaf hier wordt de zelfstandigheid van de kinderen op de proef gesteld. De kinderen moeten hun eigen fiets wegzetten, hun eigen veelkleurige rugzakje bij zich houden, zelf hun jas uit doen en zelfstandig hun lokaal zien te vinden. Vooral die fiets wegzetten vinden de kinderen lastig. Er staat een fiets niet goed op zijn plaats waardoor er twee fietsen als een dominosteen omvallen. De kinderen lossen dit samen op. Of ze zelfstandiger worden? ‘’Ja, dat denk ik wel’’, zegt een ouder. Een ander jochie rent naar de juf toe. ‘’Paco zet zijn fiets altijd in de hoek, nu ga ik hem plagen door mijn fiets daar neer te zetten. Kijk juf daar staat hij’’. Een paar minuten later komt Paco het schoolplein op. Wat blijkt? Hij is lopend. Een ouder had in deze situatie vast ingegrepen. Waar normaal een lange rij bij de deur staat van ouders die hun kinderen gedag zeggen, is dat nu niet het geval.

Waar is mama?

De kinderen van groep 3 hangen links hun jas op en doen de rugzak netjes in hun eigen mand. Raynah heeft de voering van haar jas tussen de rits. Je ziet haar denken ‘Waar is mama?’. Gelukkig schiet Menno spontaan te hulp. Bij een ander meisje valt de jas steeds op de grond, ze gaat op onderzoekt uit. Wat blijkt? Lipje aan één kant los. Na drie keer zelf proberen blijft de jas keurig hangen. Twee spontane leermomenten. Al voor het 08:30 uur is, is Job aan het werk. Nicole geeft de kinderen een elleboog en kijkt ieder kind even in de ogen. 

Feilloos

De kinderen weten feilloos wat ze moeten doen en gaan meteen aan het werk. Er staan geen ouders langs het raam die de aandacht van hun kind proberen te vangen. ‘’Om 08:30 uur is iedereen lekker zelfstandig aan het werk, de doorstroom is nu veel sneller. Kijk maar om je heen, alle kinderen zijn nu al volop bezig’’, zegt Nicole. Het is 10:15 uur, de kinderen hebben buiten gespeeld en komen weer binnen. Zonder dat de juf het zegt wassen ze één voor één hun handen op drie vaste plekken.
De meeste kinderen komen net boven de wasbak uit. De oplossing? Een klein opstapje. De handen worden netjes gewassen na de pauze. Dan komt er een jochie van 6 jaar binnenlopen. ‘’Juf de zeep is op’’, zegt hij. Hier valt de verantwoordelijkheid van de kinderen op. Als bijna iedereen weer aan hun tafeltje zit om te gaan eten en drinken zegt een kind: ‘’Juf jij moet ook je handen wassen, hé’’.
De kinderen voelen ook verantwoordelijkheid voor anderen. ‘’Echt een mooie bijvangst in deze tijd’’, zegt Nicole. Ook Wilfred Bruil, directeur van de school, vertelt vol enthousiasme over wat lichtpuntjes in deze tijd. De grotere zelfstandigheid van de kinderen valt hem op. Daarnaast is het volgens Wilfred voor leerkrachten fijn dat ze niet bij de deur worden overvallen door ouders. ‘’Al mis ik het contact met de ouders wel hoor’’.
In de pauze hebben we even de tijd om te praten. Alle ramen en deuren gaan open. Scholen hadden tot 1 oktober de tijd om aan te tonen dat de ventilatie in orde is. Op verzoek van het LCVS (Landelijk Coördinatieteam Ventilatie op Scholen) heeft daarom een steekproef plaatsgevonden waaruit blijkt dat Het Baken voldoet aan de CO2 norm. ‘’Het mooie van deze situatie is dat we alerter zijn geworden op het belang van ventileren’’, zegt Nicole. Ouders willen toch graag weten hoe het met de ventilatie is gesteld.

Contact anders

Het contact met ouders is veranderd. Hierover vertelt Nicole het volgende. ‘’In de eerste golf hebben we ons enorm ontwikkeld op digitaal gebied. Dit kunnen we nu gebruiken om met de ouders te communiceren’’. Zo gebruiken ze de Parro-app om foto’s en anekdotes te delen, komen ziekmeldingen hierop binnen en is er via deze app één op één contact. Het vervangt zo de tijd die ze vroeger kwijt was bij de deur of op het schoolplein. ‘’Maar niets gaat boven persoonlijk contact hoor’’.
Intussen laat ze een selectie zien van de berichten die hierin geschreven worden. Ouders krijgen zo een beeld van wat er speelt op school. Ook de tijd die leerkrachten besteden aan activiteiten waar ouders bij zijn betrokken vervalt nu. Sinterklaas, Kerst en Lampegiet, het moet allemaal zonder ouders. Dit vindt Nicole oprecht jammer. ‘’Toch scheelt het heel wat uurtjes in de voorbereiding’’. Wilfred verwacht hierin een blijvende verandering. Hij vertelt dat de leerkrachten juist nu ervaren hoeveel tijd er gaat zitten in activiteiten die niet direct met lesgeven te maken hebben. Een Sinterklaasintocht is leuk, maar de collega’s staan om 07:45 uur het plein te versieren. ‘’Ik verwacht dat de focus meer komt te liggen op de primaire taak: het lesgeven’’.
Na de pauze van Nicole komen de kinderen weer vrolijk met hun rugzakje terug de klas in, maar niet voordat de handen weer gewassen zijn. Met een glimlach op hun gezicht komen de kinderen uit het gele groepje aanlopen met hun broodje. ‘’Vandaag heb ik ‘tostidag’, toch juf?’’, vraagt een kind. Mooi om te zien dat tradities in deze klas ondanks Corona gewoon door kunnen gaan.

Zelf laten ploeteren

Als ook de pauze van de kinderen voorbij is en de kinderen met de tong uit de mond de letter ‘p’ hebben geschreven, is het tijd om te gaan gymmen. Twee aan twee en in een keurige rij lopen de kinderen met hun gymspullen achter de juf aan naar de gymzaal. De jongens kleden zich om in de rechterkleedkamer en de meiden links. Nicole kijkt of alles goed gaat, maar laat vooral de kinderen zelf ploeteren met het aan doen van hun sportkleding. Ook hier valt op hoe zelfstandig deze 6-jarigen al zijn.
Voor Nicole is dit een uurtje zonder de kinderen want meester Bart, de gymleraar, neemt de les over.

Mooi vak

Terwijl wij teruglopen naar het lokaal pakt Nicole de kans om te vertellen hoe mooi het vak is. Zij denkt dat deze tijd er voor gaat zorgen dat meer studenten de Pabo zullen gaan volgen. Waarom? ‘’Het imago van dit mooie vak is door corona enorm opgepoetst. Ouders hebben hun kinderen thuis zelf les gegeven en hebben ervaren wat voor een fantastisch beroep dit is. Dit gaat hopelijk helpen om het lerarentekort terug te dringen’’. Dit blijkt ook uit het aantal aanmeldingen voor de Pabo die de Vereniging Hogescholen op 10 oktober publiceerde. Hierin staat een stijging van Pabostudenten van 35,5 % ten opzichte van het vorige jaar.